همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز عید حاضر شدم. ایشان پیش از ایراد خطبه، بدون اینکه اذان و اقامه گفته شود، نماز خواند. سپس (برای ایراد خطبه) بلند شد و بر بلال…

همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز عید حاضر شدم. ایشان پیش از ایراد خطبه، بدون اینکه اذان و اقامه گفته شود، نماز خواند. سپس (برای ایراد خطبه) بلند شد و بر بلال تکیه زد. پس به تقوای الهی فرمان داد و به اطاعت از او تشویق نمود و مردم را پند و اندرز داد و آنان را متذکر شد.

از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که می گوید: همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز عید حاضر شدم. ایشان پیش از ایراد خطبه، بدون اینکه اذان و اقامه گفته شود، نماز خواند. سپس (برای ایراد خطبه) بلند شد و بر بلال تکیه زد. پس به تقوای الهی فرمان داد و به اطاعت از او تشویق نمود و مردم را پند و اندرز داد و آنان را متذکر شد. سپس به راه افتاد تا اینکه به زنان رسید، آنها را پند و اندرز داد و متذکر شد. و فرمود: «تَصَدَّقْنَ فَإِنَّ أَكْثَرَكُنَّ حَطَبُ جَهَنَّمَ»: «(ای زنان) صدقه بدهید، زیرا بیشتر شما هیزم جهنم هستید». پس یکی از زنانی که در آن میان نشسته بود و گونه هایش رنگی متفاوت از رنگ اصلی اش داشت، بلند شده و گفت: چرا ای رسول الله؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «لِأَنَّكُنَّ تُكْثِرْنَ الشَّكَاةَ، وَتَكْفُرْنَ الْعَشِيرَ»: «زيرا شما زن ها بسيار شکايت و گله و ناسپاسی شوهر می کنيد». جابر رضى الله عنه می گوید: آن وقت زنان شروع به صدقه دادن کردند و جواهرات خود را که شامل گوشواره و انگشتر بود در لباس بلال می ريختند».

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم به همراه اصحابش نماز عید را بدون اذان و اقامه می خواند؛ آنگاه که از نماز فارغ می شود، برای آنها خطبه خوانده و آنها را به تقوای الهی فرمان می دهد: اینکه اوامر پرودگار را بجا آورده و از منهیات او بپرهیزند و در پنهان و آشکار از الله اطاعت نمایند؛ و همیشه وعده و وعید پروردگار را به خاطر داشته باشند تا اینکه با بیم و امید پند گیرند. و از آنجا که زنان دور از مردان بودند و صدای خطبه را نمی شنیدند و رسول الله صلی الله علیه وسلم نیز نسبت به بزرگ و کوچک حریص و مهربان بود، همراه با بلال به سمت زنان می رود و آنها را پند و اندرز می دهد و متذکر می شود و بطور ویژه آنها را موعظه می نماید. و برای آنها بیان می کند که بیشتر اهل جهنم را زنان تشکیل می دهند و راه نجات آنها از آتش جهنم صدقه دادن است، زیرا صدقه خشم پروردگار را خاموش می کند. یکی از زنانی که در آن میان نشسته، بلند می شود و در مورد علت اینکه زنان بیشتر جهنمیان را تشکیل می دهند، از ایشان سؤال نی کند، تا با دانستن علت، از آن دوری نمایند. و رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: زیرا شما زیاد شکایت نموده و سخنان ناپسند می گویید و اگر (شوهر) نیکوکار حتی یک مرتبه به شما نیکی نکند، تمام نیکی های او را انکار می کنید. بنابراین از آنجا که زنان صحابه رضی الله عنهم بسوی خیر و نیکی و دوری از آنچه خشم الله را در پی دارد، از یکدیگر سبقت می گرفتند، جواهرات خود شامل گوشواره ها و انگشترهای خود را بیرون آورده و صدقه دادند؛ و بخاطر محبتی که نسبت به رضایت و نعمت های الله داشتند، جواهرات را در لباس بلال می ریختند.

التصنيفات

احكام و آداب عيد