الشرح

این حدیث به نکوهش آن دسته از قاریان قرآن می پردازد که قرآن را تاویل و تفسیر نادرست می کنند و آن را در جای خود به کار نمی برند؛ یا قرآن را از روی تقیه حفظ می کنند تا تهمت را از خود دور نمایند و بدان عمل نکرده و بلکه خلاف آن را معتقد هستند. اینها بیشترین منافقین این امت را تشکیل می دهند. همچنین در معنای این حدیث گفته شده: در این حدیث نفاق عملی منظور است نه نفاق اعتقادی؛ زیرا منافق ایمانش به الله را اظهار می نماید و کفر را در باطن پنهان می دارد تا اینگونه خون و مالش در امان باشد؛ و آن قاری که با عملش آخرت خواهی را نشان دهد، اما در باطن به دنبال مدح و ستایش مردم و دنیا باشد، نیز چنین است؛ این دو در مخالفت باطن با ظاهرشان یکسان هستند.