الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هرکه دوست دار ديدارِ الله باشد، الله نيز ديدارش را دوست دارد؛ و هرکه ملاقاتِ الله را دوست نداشته باشد، الله نيز ملاقاتش را دوست ندارد». این بود که عایشه رضی الله عنها پرسید: یا رسول الله، آيا این به معنای دوست نداشتن مرگ است که اگر چنین باشد همه ی ما مرگ را دوست نداريم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: "اینگونه نیست". و خبر می دهد که هرگاه انسان دوست دارِ دیدار با الله باشد، الله متعال نیز دیدار او را دوست دارد، زیرا مؤمن به پاداش های بزرگ و نیک و بخشش های گسترده ای که الله متعال برای مؤمنان آماده کرده است، ایمان دارد، از این رو آن را دوست دارد و دنیا برای او بی ارزش بوده و زیاد به آن اهمیت نمی دهد؛ زیرا بزودی به جایی بهتر از آن منتقل خواهد شد؛ به همین دلیل است که دیدار الله را دوست دارد، بخصوص هنگام مرگ، وقتی به رضوان و رحمت بشارت داده شود، لقاء و دیدار الله عزوجل را دوست دارد و مشتاق آن است؛ و اینجاست که الله متعال نیز دیدار او را دوست دارد. اما چون به کافر خبر عذاب الله و نارضایتی و خشم او داده می شود، دیدار الله را ناپسند می دارد و الله نیز دیدار او را دوست ندارد. چنانکه در حدیث آمده: وقتی خبر خشم و نارضایتی الله به فرد کافر می رسد، روح او در جسمش پراکنده می گردد و از اینکه از کالبدش بیرون شود، خودداری می کند؛ و به همین دلیل روح کافر به سختی از بدنش خارج می شود و دوست ندارد روحش بیرون شود؛ زیرا بشارت به شر و بدی داده شده است. چنین است که الله متعال می فرماید: «وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ» [انعام: 93] «و [ای پیامبر، صحنۀ هولناکی است] اگر هنگامی را ببینی که [این] ستمکاران، در [ترس و] سختی های مرگ فرورفته اند و ملائکه [قبضِ روح،] دست های شان را [به سوی آنان] گشوده اند [و فریاد مى زنند:] "جانهای تان را [از بدن] بیرون دهید».