الشرح

Hadiste, fitne günlerinde, fitneyi ortadan kaldırmaya güç yetirenler dışında, insan için yalnızlığa çekilmenin faziletine işaret vardır. Güç yetirebilen kimsenin, fitnenin ortadan kalması için çaba sarf etmesi vaciptir. Fitneyi ortadan kaldırmanın hükmü duruma ve imkana göre ya farz-ı ayındır ya da farz-ı kifâyedir. Fitne günleri haricinde uzlete çekilip yalnız kalmanın hükmü hususunda ise alimler ihtilaf etmişlerdir. Uzlete çekilmek mi yoksa insanların arasında yaşamak mı daha faziletlidir? Tercihe şayan olan görüş; günaha düşmeyeceği zannı ağır basıyorsa o kimse için efdal olan insanlar arasında yaşamasıdır. “Dinini muhafaza etmek sebebi ile fitnelerden kaçar” dini hususunda fitneye düşme korkusu ile uzaklaşır. Bundan dolayı Müslümanın, şirk beldesinden İslam beldesine ve fısk beldesinden istikamet (doğruluk) beldesine hicret etmesi gerekir. Bu, insanların ve zamanın durumu değiştiğinde gerçekleşir. Bkz: Fethu’l-Bârî (1/100), Umdetu’l Kârî (1/263) Riyazu’s-Salihîn Şerhi (3/510)