الشرح

Hadisin manası:''Ömer b. Hattab -radıyallahu anh-'ın Cuma günü minber üzerinde secdeye gelene kadar Nahl suresini okudu.Allah Teâlâ'nın şu sözüne kadar:Göklerde bulunanlar, yerdeki canlılar ve bütün melekler, büyüklük taslamadan Allah'a secde ederler.Onlar, üstlerindeki Rablerinden korkarlar ve kendilerine ne emrolunursa onu yaparlar.)Nahl Suresi :49,50.''Minberden indi secde etti ve insanlarda secde ettiler.''Ertesi Cuma olduğu zaman Ömer, o sureyi yine okudu, nihayet secde Ayetine geldiği zaman: İnsanlar secde etmek için hazırlandılar Ömer -radıyallahu anh- secde etmedi.Onları secde etmekten men etti.Muvatta'da gelen rivayette olduğu gibi:''İnsanlar secde etmek için hazırlandılar.Onlara yavaş olun dedi:'Şüphesiz ki Allah’u Teâlâ - tilavet - secdesini farz kılmadı.Bizim istememiz müstesna diyerek onları secde etmekten men etti.Sonra da Ömer -radıyallahu anh- şöyle dedi ki:''Ey insanlar! Biz secde ayetini okuyup geçiyoruz, binaenaleyh her kim secde ederse, muhakkak sünnete icabet etmiş; doğru yapmıştır. Her kim de secde etmezse, ona da günah yoktur, demiştir.İçinde secde olan ayetleri okuyoruz.Kim onlarda secde yaparsa sünnete uygun davranmış olur kim de secde yapmazsa ona bir günah yoktur.''Ömer -radıyallahu anh- secde yapmadı.''Tilavet secdesinin farz olmadığını açıklamak için böyle yaptı.Başka bir rivayette:''Şüphesiz Allah tilavet secdesini farz kılmadı,ancak bizim istememiz müstesna.''Başka bir rivayette:''Ey insanlar!Biz secde ile emrolunmadık.''Hasılı:Bu eser Müminlerin emiriden olup onu Cuma hutbesinde söylemiştir.Sahabelerin hepsine gelince,onlardan hiçbiri buna itiraz etmemişlerdir.Bu da itirazın olmadığına delalet etmiştir.O zaman sahabenin sözü delil olmuştur.Özellikle de Râşid halife olan Ömer -radıyallahu anh-'ın sözü ki o sünnete uyma noktasında daha önceliklidir.Ve sahabenin hepsinin hazır bulunduğu bir yerde bu da icma olmuştur.