الشرح

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەتتىگەن ۋە كەچ ۋاقىتلىرىدا بۇ بەرىكەتلىك دۇئالارنى ئوقۇيتتى: «بىز كەچ قىلدۇق، پادىشاھلىق ئاللاھقا مەنسۇپ ھالدا كەچ كىردى، ھەمدۇ ئاللاھقا خاس، ئاللاھتىن باشقا ئىلاھ يوق» يەنى: بىز كەچ قىلىپ، پادىشاھلىق ۋە ھەمدۇنىڭ ئاللاھقىلا خاس ئىكەنلىكىنى تونۇدۇق. يىگانە ئاللاھتىن باشقا ھەقىقى ئىلاھ يوق. «پەرۋەردىگارىم، سەندىن بۇ ۋە كېيىنكى كېچىدىكى ياخشىلىقنى تىلەيمەن، سەن بىلەن بۇ ۋە كېيىنكى كېچىدىكى يامانلىقدىن پاناھ تىلەيمەن» يەنى: پەرۋەردىگارىم، بۇ كېچىنىڭ ئۆزىدە ۋە كېيىنكى كىچىدە پەيدا بولىدىغان، يۈز بېرىدىغان ۋە تۇرىدىغان نەرسىلەرنىڭ ياخشىلىقىنى تىلەيمەن، سەن بىلەن بۇ كېچىلەردىن ۋە ئۇلاردىكى دىن ۋە دۇنياغا مۇناسىۋەتلىك يامانلىقدىن پاناھ تىلەيمەن. «پەرۋەردىگارىم، سەن بىلەن ھورۇنلۇقتىن» يەنى: پەرۋەردىگارىم، سەن بىلەن قادىر تۇرۇپ تائەت-ئىبادەتكە سۇسلۇق قېلىشتىن، بۇ قىلىشقا قادىر تۇرۇغلۇق كۆڭۈل ئىنتىلمەسلىكتىن بولىدۇ. «قېرىلىقنىڭ يامانلىقىدىن پاناھ تىلەيمەن» يەنى: كۈچ-قۇۋۋەت ئاجىزلاپ، ماغدۇر كىتىپ قالغۇدەك ياشىنىپ ۋە قېرىپ كېتىشتىن پاناھ تىلەيمەن، ئۇ ئۆمۈرنىڭ ئەڭ يامان باسقۇچىغا يەتكۈزۈش بولۇپ، بۇنداق چاغدا ياشنىڭ چوڭلىقى ئەقىلنى كەتكۈزۈپ، پىكرى قالايمىقانلىشىپ، قالايمىقان سۆزلەيدىغان بولۇپ قالىدۇ، تائەت-ئىبادەتلەرنى ئادا قىلىشتىن ئاجىز كىلىدۇ، ھالى ئۇنىڭدىنمۇ ناچارلىشىپ، ھايات بىلەن مەقسەت قىلىنغان ئىلىم ۋە ئەمەل قولدىن كېتىپ قالىدۇ. «ب» نىڭ ساكىنى بىلەن «كِبْرِ» دەپمۇ رىۋايەت قىلىنغان بولۇپ، مەنىسى: «نېمەت ۋاقتىدا كۆرەڭلەپ، كىشىلەرگە چوڭچىلىق قىلشتىن پاناھ تىلەيمەن» دېگەن بولىدۇ. «قەبرە ئازابىدىن پاناھ تىلەيمەن» يەنى: قەبرە ئازابىدىن ياكى شۇ ئازابقا سەۋەپ بولىدىغان ئەمەللەردىن پاناھ تىلەيمەن. «پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەتىگەندە يەنە شۇنى دەيىتتى» يەنى: «كىچە» دېگەن سۆزنى «ئەتتىگەن» دېگەن سۆزگە ئالماشتۇرۇپ: «بىز كەچ قىلدۇق، پادىشاھلىق ئاللاھقا مەنسۇپ ھالدا كەچ كىردى» دېگەن سۆزنىڭ ئورنىغا: «بىز تاڭ ئاتقۇزدۇق، پادىشاھلىق ئاللاھقا مەنسۇپ ھالدا تاڭ ئاتتى» دەيتتى، يەنە «كۈن» دېگەن سۆزنى «كېچە» دېگەن سۆزنىڭ ئورنىغا ئالماشتۇرۇپ: «بۇ كۈننىڭ ياخشىلىقىنى سورايمەن» دەپ كىيىنكى ئالماشلارنىمۇ ئالماشتۇراتتى