الشرح

ਅਨਸ ਬਿਨ ਮਾਲਿਕ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਲਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵੱਲ ਦਾਅਤ ਦੇਣ ਲਈ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕ਼ਿਸਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ—ਜੋ ਫ਼ਾਰਸ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਾਸਕ ਲਈ ਖ਼ਿਤਾਬ ਹੈ, ਕੈਸਰ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ—ਜੋ ਰੋਮ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਾਸਕ ਲਈ ਖ਼ਿਤਾਬ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਜਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ—ਜੋ ਹਾਬਸ਼ਾ ਦੇ ਮਲਕਾਂ ਲਈ ਖ਼ਿਤਾਬ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਹਰ ਤਾਕਤਵਰ, ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਲਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਅਨਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜਿਸ ਨਜਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀ ਭੇਜੀ ਗਈ, ਉਹ ਉਹੀ ਨਜਾਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਕਰਕੇ ਮਰਿਆ ਅਤੇ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਜਨਾਜ਼ਾ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕੀਤੀ।