الشرح

Zübeyir b. Avvam -radıyallahu anh- Ukbe kızı Ümmü Külsûm ile evliydi. Hanımı hamileydi. Bir keresinde kocasına şöyle dedi: "Beni bir defa boşamayla boşa. Böylece benim hoşuma giden bir şey yapmış olursun." Yani beni bir defa boşa ve böylece ben de mutlu olayım. Görünen o ki, hanımı kendisiyle beraber yaşamak istemiyor, geri dönmemek üzere kocasının nikâhından çıkmak istiyordu. Doğumunun yaklaştığını görünce kocasından kendisini bir defa boşama ile boşamasını talep etti. Zira talak verilmiş hamile kadının iddet süresinin çocuğun doğmasıyla tamamlanıp, biteceğini biliyordu. Zübeyir, hanımını bir kere boşayıp sonra namaz için camiye gidip, geri döndüğünde hanımının doğum yaptığını gördü. Ardından; "Sana ne oldu ki bana hile yapıp aldattın? Allah da bu kadının hilesine hile ile karşılık versin" dedi. Hile yüce Allah’ın hile yapanlara karşılık olarak yaptığı fiili ve haberi bir sıfatıdır. Allah hile yapana hile ile karşılık verir denir. Münafıklara ve iman edenlere hile yapanlara karşı hile yapması gibi. Bu sıfatı tevil ederek, Zubeyr bu sözüyle Allah bu kadına yaptığı hilenin karşılığını versin demek istemiştir, denemez. Yüce Allah’ın bu sıfatı diğer sıfatları gibi tahrif etmeden, keyfiyetsiz olarak, hiçbir şeye benzetmeden ve inkâra düşmeden ispat edilir. Daha sonra Zubeyr, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in yanına gelerek hanımıyla arasından geçen olayı haber verir. Bunun üzerine Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-: «İddet süresi bitmiş oldu.» Yani bu kadının iddeti beklenenin aksine doğum yapmasıyla sona ermiş oldu. Böylece talak gerçekleşti. «(İddeti bittiği için) Artık onu bir daha iste.» Yani eski hanımını bir daha yabancı erkekler gibi gidip iste. Artık iddeti dolduğu için senin onun üzerinde bir hakkın yoktur.