ਹੇ ਬਿਲਾਲ! ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸ,

ਹੇ ਬਿਲਾਲ! ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸ,

ਅਬੂ ਹਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਜ਼ਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਬਿਲਾਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: «ਹੇ ਬਿਲਾਲ! ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸ,، ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੇਰੇ ਸਲਾਪੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਝਟਕੇ ਗਏ।» ਬਿਲਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ: «ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਰਾਤ ਜਾਂ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋ ਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਜੋ ਨਮਾਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਿਆ।»

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਜੰਨਤ ਵੇਖੀ, ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਿਲਾਲ ਬਿਨ ਰਬਾਹ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: «ਮੈਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਫਲ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਤੇਰੇ ਸਲਾਪਿਆਂ ਦੀ ਹੌਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈਂ।» ਬਿਲਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ: «ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਰਾਤ ਜਾਂ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਹਾਰਤ ਕਰ ਕੇ ਨਫਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੀ, ਜੋ ਵੀ ਨਫਲ ਨਮਾਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਲਿਖੇ ਗਏ ਸਨ, ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਤਹਾਰਤ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਿਆ।»

فوائد الحديث

ਬਿਲਾਲ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਵੱਲੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਕੰਮ ਦੀ ਫਜ਼ੀਲਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ **ਹਰ ਵਾਰ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋ ਕੇ ਤਹਾਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨੀ**, ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।

ਹਰ ਵਾਰ ਤਹਾਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸੁਹਾਵਣਾ ਅਤੇ ਮਾਨਯੋਗ ਹੈ।

ਗੁਰੂ ਜਾਂ ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਕਰਨਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਕੰਮ ਠੀਕ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ।

ਨਬੀ ﷺ ਵੱਲੋਂ ਬਿਲਾਲ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਲਈ ਸ਼ਹਾਦਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ **ਜੰਨਤ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ।**

ਇਹ ਸਵਾਲ ਫਜ਼ਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ **ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ**, ਅਤੇ ਨਬੀਆਂ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਸੱਚੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

التصنيفات

The Hereafter Life, Voluntary Prayer