الشرح

Hadisin manası: Rasûlullah –sallallahu aleyhi ve sellem- yüzü ateşle dağlanarak damgalanmış bir eşek gördü. İbn Abbas –radıyallahu anh-’ın başka bir hadisinde «Yapana lanet etti.» lafzıyladır. el-Vesmu: Damga vurmak, hayvanda işaret olsun diye hayvanı dağlamaktır. Davar sahipleri bunu kendilerine işaret edinirler. Her kabilenin iki çizgi, kareli tek çizgi, yuvarlak ya da hilal şeklinde belirli bir damgası vardır. Mühim olan her kabilenin belirli bir damgasının olmasıdır. Eğer hayvan kaybolmuş olarak bulunursa insanlar onun hangi kabileye ait olduğunu bilirler ve onu sahiplerine söylerler. Abbas b. Abdulmuttalib -radıyallahu anh- dedi ki; -Zira İbn Hıbban’ın rivayetinde açık bir şekilde beyan edilmektedir-, İbn Abbas -radıyallahu anhuma-’dan rivayet edildiğine göre Abbas –radıyallahu anh- deve ya da bir hayvanın yüzünü damgaladı, onu Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem- gördü ve kızdı. Abbas –radıyallahu anh- onun ancak arkasına damga vuracağım dedi ve bundan sonra uyluklarına damga vurdu. Yasağı öğrendikten sonra eşeğe ancak yüzündeki en üst yer hariç damga vurmayacağına yemin etti. Biraz önce geçen İbn Hıbban’ın rivayetinde ‘’Sadece arkasına damga vuracağım, dedi ve uyluklarına damga vurdu.’’ Şeklinde gelmiştir. Sonra eşeğinin getirilmesini emretti ve uyluklarına damga vuruldu. Uyluk; hayvanın kuyruğu ile baldırına vurduğu yer. Nevevî-rahimehullah- dedi ki: Eğer damga vurulursa müstehap olan koyunların kulaklarına, deve ve ineklerin de uyluklarına vurulmasıdır. Çünkü orası hayvanın dayanıklı olduğu yeri olup, kılların az olduğu ve damganın belli olduğu yeridir. Damganın faydası, hayvanların birbirinden ayrılmasıdır. Abbas –radıyallahu anh- eşeğinin uyluklarına damga vurduran ilk kişidir.