ਕੋਈ ਵੀ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਉਹ ਦਾਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਵਿੱਤੇ ਅਮਨ ਤੇ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ।

ਕੋਈ ਵੀ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਉਹ ਦਾਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਵਿੱਤੇ ਅਮਨ ਤੇ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ।

ਅਬੂ ਹਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਕੋਈ ਵੀ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਉਹ ਦਾਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਵਿੱਤੇ ਅਮਨ ਤੇ ਪਾਇਆ ਹੋਵੇ। ،ਪਰ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਵਹੀ ਹੈ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਭੇਜੀ। ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਯੁਮੈਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੋਵਾਂਗਾ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਰੇ ਨਬੀ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵ ਜੱਲ ਵੱਲੋਂ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈਤਾਂ ਅਤੇ ਅਸਾਧਾਰਣ ਮੁਜਜ਼ਾਤ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਬੂਵਤ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾਉਣਾ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੋਈ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਆਈਤਾ ਅਤੇ ਮੁਜਜ਼ਾ ਕੁਰਆਨ ਹੈ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ; ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਅਜੀਬੀਅਤ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਦਾਵਤ, ਤਰਕੀਬ, ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਮੇਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜੋ ਹਾਜ਼ਿਰ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਿਰ ਹਨ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਆਉਣਗੇ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਯੁਮੈਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੋਵਾਂਗਾ।"

فوائد الحديث

ਨਬੀਆਂ ਲਈ ਆਈਤਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਇਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਰਹਿਮਤ ਅਤੇ ਉਮਮਾਂ ਉੱਤੇ ਉਸਦਾ ਫਜ਼ਲ ਹੈ।

ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਮੁਜਜ਼ੇ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਦਾ ਬਿਆਨ।

ਨਬੀ ﷺ ਦਾ ਉੱਚਾ ਦਰਜਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਨਬੀਆਂ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਦਾ ਬਿਆਨ।

ਇਬਨ ਹਜਰ ਨੇ ਉਸਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਅਤੇ ਜਿਹੜਾ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਉਹ ਵਹੀ ਹੈ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਵਹੀ ਕੀਤੀ’ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮੁਰਾਦ ਉਸ ਦੀਆਂ ਚਮਤਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਉਹ ਚਮਤਕਾਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਬਲਕਿ ਮੁਰਾਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਮਤਕਾਰੀਆਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਹੋਰ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਨਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: “(ਮੈਂ ਆਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਵਾਲਾ ਹੋਵਾਂ)” — ਇਹ ਨਬੂਵਤ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਹੀ ਜਦੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਥੋੜੇ ਸਨ, ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਕੀਤੀ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਫ਼ਤਹਾਂ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਕਤ ਪਾਈ, ਜਦ ਤਕ ਮਾਮਲਾ ਇਸ ਜਾਣੀ-ਪਹਿਚਾਣੀ ਹੱਦ ਤਕ ਫੈਲ ਗਿਆ — ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਹੈ।

التصنيفات

Meanings and Attributes of the Qur'an, Our Prophet Muhammad, may Allah's peace and blessings be upon him