ਜਾਬਿਰ ਬਿਨ ਸਮੁਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਜਦੋਂ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜਦ…

ਜਾਬਿਰ ਬਿਨ ਸਮੁਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਜਦੋਂ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਚੰਗਾ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਵੇ

عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ رَضيَ اللهُ عَنْهُ: ਜਾਬਿਰ ਬਿਨ ਸਮੁਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਜਦੋਂ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਚੰਗਾ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਵੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਨਬੀ ﷺ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਉਠਦੇ ਸਵੇਰੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਜਾਂ ਗੁੱਡ ਮੋਰਨਿੰਗ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਚੰਗਾ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਵੇ। ਫਿਰ ਉਹ ਉਠਦੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਾਹਿਲੀਅਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ, ਹੱਸਦੇ ਅਤੇ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ।

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਸੂਨਤ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਉੱਚਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਸਲਾਂ ਤੋਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਉਠਦੇ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦਾ, ਉਹ ਉਠਦੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ, ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ। ਨਬੀ ﷺ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦੇ, ਉਹ ਹੱਸਦੇ ਜਾਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ।

فوائد الحديث

ਸਵੇਰੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਣ ਤੱਕ ਜਿਕਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਦ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵਾਜਬ਼ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਕੀਮਤੀ ਖੂਬੀ ਮਿਹਨਤ, ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਮੋਹਤਾਜ਼ੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਹਾਬਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠਦੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਦੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਹੱਸਦੇ ਜਾਂ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ।

ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਜਾਹਿਲੀਅਤ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ।

ਹੱਸਣ ਅਤੇ ਮੁਸਕਰਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਿਸ਼ੇਧ ਉਸ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਕੁਝ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ।

التصنيفات

Muhammadan Qualities, The rulings of mosques