ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਬਿਨਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਅਤ ਦੇਣ ਤੋਂ।

ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਬਿਨਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਅਤ ਦੇਣ ਤੋਂ।

ਇਬਨ ਅੱਬਾਸ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮਾ) ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਬਿਨਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਅਤ ਦੇਣ ਤੋਂ।

[صحيح] [رواه أحمد والبيهقي]

الشرح

ਇਬਨ ਅੱਬਾਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੌਮ ਨਾਲ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਬਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ **ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਦਾਵਤ** ਦੇਣ ਤੋਂ; ਜੇ ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਦਾਵਤ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨਦੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ।

فوائد الحديث

ਜੇ ਕਿਸੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਇਸਲਾਮ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ **ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਦਾਵਤ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ** ਹੈ।

ਨਬੀ ﷺ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਦਾਵਤ ਦਿੰਦੇ ਸਨ؛ ਜੇ ਉਹ ਮਨਾਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿਜ਼ਿਆ ਦੇਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ؛ ਜੇ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਠੁਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਜਿਵੇਂ ਹੋਰ ਹਾਦੀਥਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਇਆ ਹੈ।

ਜੇਹਾਦ ਦੀ ਹਿਕਮਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਆਉਣ, ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਧਨ-ਸਪੰਤੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਲਾਲਚ ਰੱਖਣਾ।

التصنيفات

Rulings and Issues of Jihad