الشرح

از دعای پیغمبر صلی الله علیه وسلم این بود: «اللهم إني أعوذ بك» و به تو پناه می برم، «من العجز» از این که نتوانم تدبیر مفیدی باندیشم، «والكسل» در نداشتن اراده برای انجام دادن، زیرا شخص ناتوان و درمانده نمی تواند برنامه ریزی کند و تنبل نمی خواهد آن را انجام دهد، «و الجبن» در خودداری از اقدامی که باید انجام شود، «والبخل» با خودداری از آنچه باید داده شود، «والهرم» و پیری که موجب ضعف جسمانی می‌شود، «و عذاب القبر» و اسبابی که منجر به آن می شود. «اللهم آت نفسي» و برایش عطا کن و توفیقش بده «تقواها» برای انجام طاعت و ترک معصیت به «وزكها » و پاکش کن از رذیله و اخلاق پست، «أنت خير من زكاها» و هیچ کس جز تو نمی تواند آن را پاکیزه کند، «أنت وليها» و پشتیبان آن و مواظب آن هستی، «ومولاها» آن که به امور آن رسیدگی می کنی، تو پروردگار و مالک و یگانه کسی که بر او منت نهاده ای. «اللهم إني أعوذ بك من علم لا ينفع»، مانند علم طالع بینی و فال و سحر و یا از علمی که برای آخرت فایده ای ندارد، و یا از علمی که به آن عمل نمی شود، «ومن قلب لا يخشع» و خضوع نمی کند و به یاد تو آرامش نمی یابد، «ومن نفس لا تشبع»، و به آنچه الله برایش داده و روزی حلال و نیکو داده، «ومن دعوة» و دعای که رد شده ای «لا يستجاب لها» که مستجاب نمی شود.