آیا شما را به بهترین‌تان از بدترین‌تان آگاه نکنم؟

آیا شما را به بهترین‌تان از بدترین‌تان آگاه نکنم؟

از ابوهریره رضی‌الله‌عنه روایت است که رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم نزد جمعی از اصحاب که نشسته بودند ایستاد و فرمود: «آیا شما را به بهترین‌تان از بدترین‌تان آگاه نکنم؟» راوی گوید: پس همگان سکوت کردند، آن حضرت این پرسش را سه بار تکرار فرمودند. آنگاه مردی گفت: آری، ای رسول الله! بهترین و بدترینمان را به ما خبر ده، فرمودند: «بهترین شما کسی است که نیکویی‌اش امید رود و از گزندش ایمنی باشد؛ و بدترین شما کسی است که هیچ خیری از او امید نرود و از آسیبش در امان نباشید».

[صحیح] [ترمذی روایت کرده]

الشرح

پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) بر جمعی از یاران نشسته خود ایستادند و آنان را خطاب کرده فرمودند: آیا شما را آگاه نکنم که بهترین و بدترینتان کیست؟ ولی آنان از بیم آنکه مبادا خوبان و بدانشان از یکدیگر متمایز گردند و در معرض رسوایی قرار گیرند، سکوت اختیار کردند و پاسخی ندادند. آنگاه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) سه بار دیگر این پرسش را تکرار فرمودند، در این هنگام، مردی از میان آنان پاسخ داد: آری، ای فرستاده الله! ما را از بهترین و بدترینمان آگاه فرما. آنگاه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) برای آنان روشن ساختند که: بهترین شما کسی است که [مردم] در انتظار خیر، احسان و نیکویی او باشند و از شر و ستمش در امان، پس از تجاوز و آزارش بیمی نباشد، و بدترین شما کسی است که هیچ خیر، احسان و نیکویی‌ای از او امید نرود و از شرش ایمنی نباشد، بلکه از تجاوز و آزارش بیمناک باشند.

فوائد الحديث

تبیین معیار شناخت نیک‌ترین و بدترین افراد.

تأثیر نفع و ضرری که دامن‌گیر دیگران شود، برتر از سود و زیانی است که محدود به خود فرد بماند.

ترغیب به خوش‌اخلاقی و رفتار شایسته با مردم، و هشدار درباره تعدی، شرور و ستمگری.

التصنيفات

اخلاق پسندیده