فوائد الحديث

મક્કહમાં જિહાદ ફર્ઝ થયા પહેલા ઉકબાની બૈઅતમાં જે આદેશો અનિવાર્ય હતા તેનું વર્ણન.

ઈમામ સિન્દી રહિમહુલ્લાહએ કહ્યું: આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમનું કહેવું (સત્કાર્યોમાં): તે સ્પષ્ટ છે કે આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમ આપેલ દરેક વાતો અને આદેશ નેકી છે, તેની વિરુદ્ધ આપણે વિચાર પણ નથી કરી શકતા, પરંતુ અહીંયા કહેવું (નેકીમાં) આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વસલ્લમનું અનુસરણ કરવું જરૂરી છે, તે તરફ યાદગીરી અપાવે છે, અને નેકી વિરુદ્ધ કોઈ પણ સર્જનનું અનુસરણ કરવામાં નહીં આવે, બૈઅતમાં અનુસરણની શરત સામાન્ય હોવાના બદલે હમેંશા સાચા માર્ગનું અનુસરણ કરવાની સ્પષ્ટતા કરવી જોઈએ.

મુહમ્મદ બિન ઇસ્માઈલ અત્ તૈમી વગેરેએ કહ્યું: અહીંયા ખાસ કરીને બાળકોના કતલનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું, કારણકે તેમાં કતલ અને સબંધ તોડવું બન્ને શામેલ છે, એટલે તેના પર રોક તાકીદ સાથે કરવામાં આવી, એટલા માટે પણ જોર આપવામાં આવ્યું કે તે બુરાઈ ખૂબ ફેલાયેલી હતી કે બાળકીઓને જીવતી દાટી દેતા અને બાળકોને લાચારીના ભયથી કતલ કરી દેતા હતા, અને એટલા માટે પણ બાળકોનું ખાસ વર્ણન કે બાળકો પોતાને બચાવી નથી શકતા.

ઈમામ નવવી રહિમહુલ્લાહએ કહ્યું: આ હદીષની સમજૂતી અલ્લાહ તઆલાના આ આદેશ તરફ ઈશારો કરે છે: [નિ:શંક અલ્લાહ તઆલા પોતાની સાથે ભાગીદાર ઠેરવનારને માફ નથી કરતો], ઇસ્લામથી ફરી જનાર વ્યક્તિને કતલ કરવામાં આવશે, તો તે કતલ તેના માટે કફ્ફારો નહીં બની શકે.

ઈમામ કાઝી ઇયાઝ રહિમહુલ્લાહએ કહ્યું: ઘણા આલિમો આ વાત વર્ણન કરે છે કે હુદુદ તે કફ્ફારો બની જશે.