إعدادات العرض
“ਸ਼ੈਤਾਨ ਇਸ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ,
“ਸ਼ੈਤਾਨ ਇਸ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ,
ਹੁਜ਼ੈਫ਼ਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਸਾਂ ਜਦ ਤੱਕ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਨਾ ਰੱਖ ਲੈਂ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹਾਜ਼ਰ ਸਾਂ ਕਿ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਆਈ ਜਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਧੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਬਦੂ ਆਇਆ ਜਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਧੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਤਦ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਵੀ ਫੜ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: “ਸ਼ੈਤਾਨ ਇਸ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਲੈ ਆਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲਏ, ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਇਹ ਬਦੂ ਨੂੰ ਲੈ ਆਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲਏ, ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਹੱਥ ਵੀ ਫੜ ਲਿਆ। ਉਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਇਸਦੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।”
الترجمة
العربية বাংলা Bosanski English Español فارسی Français Bahasa Indonesia Русский Tagalog Türkçe اردو 中文 हिन्दी ئۇيغۇرچە Hausa Kurdî Tiếng Việt Magyar ქართული Kiswahili සිංහල Română অসমীয়া ไทย Português मराठी دری አማርኛ ភាសាខ្មែរ ગુજરાતી Nederlands Македонскиالشرح
ਹੁਜ਼ੈਫਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਂ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਸਾਂ ਜਦ ਤੱਕ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਨਾ ਰੱਖ ਲੈਂ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹਾਜ਼ਰ ਸਾਂ ਕਿ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਆਈ, ਜੋ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਧੱਕਿਆ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਧੀ, ਤਾਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਬਦੂ ਆਇਆ ਜਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਧੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਤਦ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਵੀ ਫੜ ਲਿਆ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਛੂਹੇ। ਫਿਰ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਸ਼ੈਤਾਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਇਨਸਾਨ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਲਏ ਬਿਨਾ ਖਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਲੈ ਆਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਖਾਣਾ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲਏ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਲਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਇਸ ਬਦੂ ਨੂੰ ਲੈ ਆਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਖਾਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਕਰ ਲਏ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਹੱਥ ਵੀ ਫੜ ਲਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਕਸਮ ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਸ਼ੈਤਾਨ ਦਾ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਇਸਦੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਖਾਣਾ ਖਾਧਾ।فوائد الحديث
ਸਹਾਬਿਆਂ ਦਾ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨਾਲ ਆਦਰ ਤੇ ਅਦਬ।
ਖਾਣੇ ਦੇ ਆਦਾਬਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟਾ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੇ।
ਖਾਣੇ ਦੇ ਆਦਾਬਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟਾ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੇ।
ਇਮਾਮ ਨਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਉਲਮਾਵਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਬਿਸਮਿਲਾਹ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸਤਹਬ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਲੋਕ ਸੁਣ ਸਕਣ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਯਾਦ ਦਿਵਾਈ ਹੋ ਜਾਵੇ।
ਜੇ ਕੋਈ ਖਾਣੇ ਲਈ ਆਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਬਿਸਮਿਲ্লাহ ਨਾ ਕਹੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਬਿਸਮਿਲ্লাহ ਨਾ ਕਹੇ।
ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਣਕਾਰ ਹੈ, ਉਸ ‘ਤੇ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਵਾਜਿਬ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੋ ਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਉਸ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਦੀਸ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਾਕਏ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਸ਼ੈਤਾਨ ਮੋਮਿਨਾਂ ਦੇ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਤਦ ਤੱਕ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ ਜਦ ਤੱਕ ਉਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਨਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।
ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣੇ-ਪੀਣੇ ਦੇ ਆਦਾਬ ਸਿਖਾਉਣਾ ਮੁਸਤਹਬ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਸਮ ਖਾਣਾ ਮੁਸਤਹਬ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਏ।
ਇਮਾਮ ਨਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਪਾਣੀ, ਦੁਧ, ਸ਼ਹਿਦ, ਸੂਪ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਕਹਿਣਾ ਖਾਣੇ ‘ਤੇ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਕਹਿਣੇ ਵਰਗਾ ਹੈ।
ਇਮਾਮ ਨਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਣ-ਬੁਝ ਕੇ, ਭੁੱਲ ਕੇ, ਅਣਜਾਣ ਹੋ ਕੇ, ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਜਾਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਕੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਤੇ ਬਿਸਮਿਲ্লাহ ਨਾ ਕਹੇ, ਪਰ ਖਾਣੇ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਮੁਸਤਹਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਹੇ: «ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ, ਇਸਦਾ ਆਰੰਭ ਤੇ ਅੰਤ», ਕਿਉਂਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: “ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਖਾਣਾ ਖਾਓ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਨਾਮ ਯਾਦ ਕਰੋ; ਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਯਾਦ ਨਾ ਆਏ ਤਾਂ ਕਹੋ: ਬਿਸਮਿ الله ਆਰੰਭ ਅਤੇ ਅੰਤ”, ਜਿਸਨੂੰ ਅਬੂ ਦਾਵੂਦ ਅਤੇ ਤਿਰਮੀਜ਼ੀ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।
التصنيفات
Manners of Eating and Drinking