“ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਪੰਜ ਹਨ

“ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਪੰਜ ਹਨ

ਇਬਨ ਉਮਰ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮਾ) ਤੋਂ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਪੰਜ ਹਨ: {ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲ੍ਹਾ ਕੋਲ ਘੜੀ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੈ, ਉਹ ਬਾਰਿਸ਼ ਨਾਜ਼ਿਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗਰਭਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਰੂਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਕੱਲ੍ਹ ਉਹ ਕੀ ਕਾਮਾਏਗੀ ਅਤੇ ਕੋਈ ਰੂਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਕਿਸ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਮਰੇਗੀ; ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲ੍ਹਾ ਗਿਆਨਵਾਨ, ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ}।”

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ਗੁਪਤ ਗਿਆਨ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਕੋਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਅਤੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਪੰਜ ਹਨ: ਪਹਿਲਾ: ਘੜੀ (ਕ਼ਿਆਮਤ) ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕ਼ਿਆਮਤ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਨੇੜਲੇ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਬਾਰੇ ਗਿਆਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਜਾ: ਬਾਰਿਸ਼ ਕਦੋਂ ਪਵੇਗੀ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਚੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਕਾਰਣ ਹਨ ਜੋ ਆਮ ਤਜਰਬੇ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਕੋਲ ਹੈ। ਤੀਜਾ: ਗਰਭਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਵੇਗਾ—ਲੜਕਾ ਜਾਂ ਲੜਕੀ, ਕਾਲਾ ਜਾਂ ਚਿੱਟਾ, ਪੂਰਾ ਜਾਂ ਅਧੂਰਾ, ਨਸੀਬਵਾਲਾ ਜਾਂ ਬਦਨਸੀਬ ਆਦਿ—ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਲੜਕਾ-ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਇਸਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹਨ। ਚੌਥਾ: ਕੱਲ੍ਹ (ਭਵਿੱਖ) ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਲੂਆਂ ਅਤੇ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ “ਕੱਲ੍ਹ” ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਜੇ ਨੇੜਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਲਈ ਅਣਜਾਣ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਪੰਜਵਾਂ: ਕੋਈ ਰੂਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਮਰੇਗੀ। ਇਹ ਹੇਠਲੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਸੱਚਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਰ ਵੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕਿਸ ਥਾਂ ਦਫ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਥਾਂ ਉਸਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਕਬਰਸਤਾਨ ਹੋਵੇ। {ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲ੍ਹਾ ਗਿਆਨਵਾਨ, ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ}—ਉਹ ਸਾਰੇ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ, ਖੁਫ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਘੇਰੂ ਗਿਆਨ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਇਤ ਨੇ ਸਾਰੇ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਤੱਤ ਜੋੜੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਝੂਠੇ ਦਾਵਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

فوائد الحديث

ਪੰਜ ਗੁਪਤ ਖ਼ਜ਼ਾਨਿਆਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।

ਸੰਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ (ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਪੰਜ), ਇਹ ਪੰਜ ਕੁੰਜੀਆਂ ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ ਕਹਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਹ ਪੰਜ ਕੁੰਜੀਆਂ ਹਨ, ਉਸ ਕੋਲ ਸਾਰੇ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਜੇਹੀਆਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਇਹਨਾਂ ਨਾਲ ਗੁਪਤ ਖ਼ਜ਼ਾਨਿਆਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।”

ਇਬਨ ਹਜਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਬਨ ਅਬੀ ਜਮਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੰਜੀਆਂ ਨਾਲ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕਿ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਲਈ ਮਾਮਲਾ ਆਸਾਨ ਬਣ ਜਾਵੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਰਦਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਗੁਪਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਜੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਬੰਦ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਕੁੰਜੀ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲਾ ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਬਾਰੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ?”

ਇਬਨ ਅਬੀ ਜਮਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਹੁਕਮਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਮੇਤਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ।

ਅੱਲ੍ਹਾ ਤਆਲਾ ਕੁਝ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਹਿਕਮਤ ਤੋਂ ਹੈ।

ਜੋ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਗਿਆਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰੇ, ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲ੍ਹਾ ਕੋਲ ਹੈ, ਉਹ ਅੱਲ੍ਹਾ, ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਕੁਰਆਨ ਦੀ ਤਰਕ ਨੂੰ ਝੂਠਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਦੂਗਰਾਂ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।

التصنيفات

Oneness of Allah's Worship, Interpretation of verses