پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- نوێژی دەستپێدەکرد بە تەکبیر کردن، وخوێندنی {الحمد لله رب العالمين}، وئەگەر بۆ ڕکوع بردن بچووایە نە سەری بەرز دەکردەوە ونە سەری…

پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- نوێژی دەستپێدەکرد بە تەکبیر کردن، وخوێندنی {الحمد لله رب العالمين}، وئەگەر بۆ ڕکوع بردن بچووایە نە سەری بەرز دەکردەوە ونە سەری دادەگرت بەڵکو لە نێوانیاندا بوو

لە عائیشەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: «پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- نوێژی دەستپێدەکرد بە تەکبیر کردن، وخوێندنی {الحمد لله رب العالمين}، وئەگەر بۆ ڕکوع بردن بچووایە نە سەری بەرز دەکردەوە ونە سەری دادەگرت بەڵکو لە نێوانیاندا بوو، وئەگەر سەری لە ڕکوع بردن بەرز بکردایەتەوە سوجدەی نەدەبرد هەتاوەکو بە ڕێکی دەوەستا، وئەگەر سەری لە سوجدە بردن بەرز بکردایەتەوە، (جارێکی تر) سوجدەی نەدەبرد هەتاوەکو بە ڕێکی دادەنیشت، ولە هەموو دوو ڕکاتێکدا تەحیاتی -تەشەهودی- دەخوێند، لەسەر پێی چەپی دادەنیشت، وپێی ڕاستی دەوەستاند بەسەر زەویدا، ونەهی دەکرد لە شێوازی دانیشتی شەیتان*، ونەهی کردووە لەوەى کەسێک باڵەکانى (لەسەر زەوی) ڕابخات وەکو باڵ ڕاخستنی ئاژەڵە دڕندەکان**، وبە سەلامدانەوە کۆتایی بە نوێژەکە دەهێنا». *(شێوازى دانیشتنی شەیتان: بریتیە لەوەى سمتەکانى لەسەر زەوی بێت و لەسەریان دابنیشێت وپێیەکانى -یان دیوی سەرەوەیان ڕووی- لەسەر زەوی بێت وجاری واش هەیە دەستەکانی لەسەر زەوی دەبێت لەگەڵ ئەمەدا وەکو شێوازى دانیشتنی سەگ، یان دیوی سەرەوەى پێیەکانی ڕووی لەسەر زەوی بێت و لەسەر پاژنەى پێیەکانى دابنیشێت)، **(باڵ ڕاخستنی ئاژەڵە دڕندەکان: واتە نەهی کردووە لەوەى لە کاتی سوجدە برندا لە سەرە پەنجەکانیەوە هەتاوەکو ئانیشکی لەسەر زەوی وەکو ئاژەڵ بەڵکو تەنها هەردوو ناو لەپی دەبێت لەسەر زەوی بێت)

[صەحیحە] [موسلیم گێڕاویەتیەوە]

الشرح

عائیشە -ڕەزای خوای لێبێت- لەم فەرموودەیەدا وەسفی شێوازى نوێژکردنی پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەکات، بۆ بڵاوکردنەوەى سونەت وگەیاندنی زانستی شەرعی، نوێژی دەستپێدەکرد بە ئەنجامدانى تەکبیری ئیحرام (ووتنی: الله أكبر)ی چوونە ناو نوێژ، وخوێندنەوەى دەستپێدەکرد بە خوێندنەوەى سورەتی -الفاتحة- بە ئایەتی {الحمد لله رب العالمين} دەستپێدەکات، وپاش وەستانی یەکەم ئەگەر بۆ ڕکوع بردن بچووایە نە سەری بەرز دەکردەوە ونە سەری دادەگرت بەڵکو ڕێک ویەکسان ڕکوعی دەبرد لە نێوان بەرزکردنەوە ونزمکردنەوە بوو، وئەگەر سەری لە ڕکوع بردن بەرز بکردایەتەوە بە ڕێکی ڕادەوەستا پێش ئەوەى سوجدە ببات، وئەگەر سەری لە سوجدە بردن بەرز بکردایەتەوە، جارێکی تر سوجدە نەدەبرد هەتاوەکو بە ڕێکی دادەنیشت، ولە هەموو دوو ڕکاتێکدا تەحیاتی -تەشەهودی- دەخوێند لە دانیشتنی دووەمدا، لەسەر پێی چەپی دادەنیشت، وپێی ڕاستی دەوەستاند بەسەر زەویدا، ونەهی دەکرد لە شێوازی دانیشتی شەیتان*، ونەهی کردووە لەوەى کەسێک باڵەکانى لەسەر زەوی ڕابخات وەکو باڵ ڕاخستنی ئاژەڵە دڕندەکان**، هەروەکو چۆن نوێژەکەى دەستپێکرد بەمەزندانانى خواى گەورە وتەکبیر کردن (ووتنی: الله أكبر)؛ نوێژەکەى تەواو کرد بە سەلامکردن لە هەموو بەندە چاکەکان لە هەموو کاتێکدا -لە تەحیاتدا- وپاشان بە سەلامکردن لە ئامادەبووان وفریشتەکان، بۆیە پێویستە نوێژخوێن تێبینی ئەم گشتگیرییە بکات لە نزاکەیدا. *(شێوازى دانیشتنی شەیتان: بریتیە لەوەى سمتەکانى لەسەر زەوی بێت و لەسەریان دابنیشێت وپێیەکانى -یان دیوی سەرەوەیان ڕووی- لەسەر زەوی بێت وجاری واش هەیە دەستەکانی لەسەر زەوی دەبێت لەگەڵ ئەمەدا وەکو شێوازى دانیشتنی سەگ، یان دیوی سەرەوەى پێیەکانی ڕووی لەسەر زەوی بێت و لەسەر پاژنەى پێیەکانى دابنیشێت)، **(باڵ ڕاخستنی ئاژەڵە دڕندەکان: واتە نەهی کردووە لەوەى لە کاتی سوجدە برندا لە سەرە پەنجەکانیەوە هەتاوەکو ئانیشکی لەسەر زەوی وەکو ئاژەڵ بەڵکو تەنها هەردوو ناو لەپی دەبێت لەسەر زەوی بێت)

التصنيفات

سیفەتی نوێژ, هەڵەکانی نوێژخوێنان