فوائد الحديث

پیشاندانی لایەنێك لە سادەیی پێغەمبەرە -صلى اللە علیە وسلم-؛ ئاماژە بۆی لێرەدا ئەوەیە لە پشتی سوپاكە ڕێی دەكرد، وئاگاداری هاوەڵانی بوو، وپرسیاری لە حاڵیان دەكرد، هەروەها ئامۆژگاری لە هاوەڵانی وەردەگرت -ڕەزای خوایان لێبێت-.

تەمبێ وپەروەردە کردنی خەڵکی وسەربازەکان لەلایەن پێشەواوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- تەمبێیانی دا لەسەر ئەم هەڵسوکەوتە وپەلەکردنەیان، پێش ئەوەى ڕوخسەت لە ئەو وەربگرن؛ بۆیە سزایان بێبەشی بوو لەوەى دەیانویست.

خێرایی وەڵامدانەوەی هاوەڵان -ڕەزای خوایان لێبێت- بۆ فەرمانەكانی پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم-.

نەهی كراوە لە بردنی دەستكەوتی جەنگ هەتاوەكو دابەش دەكرێت لەلایەن پێشەوا یان نوێنەرەكەی.

دادپەروەری بەتایبەت لەکاتی جیهادی دوژمنەکان وکافرەکان؛ چونکە لە هۆکارەکانى سەرکەوتن وشکست پێهێنانى دوژمنە.

نەوەوی دەڵێت: ئەگەر مرۆڤ ترسا بەهۆی ئەوەی وشترەكەی یان مانگاكەی یان ئەسپەكەی یان مەڕەكەی یان هەرئاژەڵێكی تری ڕایكردووە؛ لەم حاڵەتەدا وەكو ڕاو وایە، وبە هاویشتن گۆشتەكەی حەڵاڵ دەبێت.

واجبە ئاژەڵ سەرببڕدرێت بۆئەوەی گۆشتەكەی حەڵاڵ بێت، ومەرجە ئاژەڵەكە: 1- لەو ئاژەڵانە بێت كە گۆشتیان حەڵاڵە. 2- توانای بەسەردا هەبێت، بۆیە ئاژەڵێك توانای بەسەردا نەبێت حوكمی وەكو حوكمی ڕاو وایە. 3- دەبێت ئاژەڵێكی وشكانی بێت؛ چونكە ئاژەڵی دەریایی مەرجی سەربڕینی بەسەردا جێبەجێ نابێت.

مەرجەكانی سەربڕینی ئاژەڵ: 1- شیاوی سەربڕ؛ دەبێت ئاقڵ وتێگەیشتوو بێت، ومسوڵمان یان لە خاوەن كتێبەكان بێت. 2- لەكاتی دەستپێكردنی سەربڕێن دەبێت ناوی (الله) بهێنێت. 3- چاكی ئامێری سەربڕین بەوەی ئامێرە بەكارهاتووەكە تیژ بێت ئینجا لە هەر ماددەیەك بێت جگە لە ددان وچڕنوك. 4- دەبێت لە شوێنی دیاریكراو سەری ببڕێت دەرهەق بە ئەوەی توانای بەسەر ئاژەڵەكەدا هەیە؛ ئەمیش بە بڕینی سوورێنچك وقوڕگ ودەمارە خوێنهێنەرەكانی مل.