الشرح

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- باسی سێ جۆر لە تاوانباران دەکات لە خەڵکی، توند سزا دەدرێن؛ ئەمیش بەهۆی گەورەیی وقێزەوەنی تاوانەکانیان. ئەم جۆرە خەڵکانە کە ئەم تاوانانە ئەنجامدەدەن خواى گەورە قسەیان لەگەڵدا ناکات، وپاکیان ناکاتەوە، وسزایەکی سەختیان هەیە (لە ڕۆژی قیامەتدا): 1/ کەسێک پیر و بەتەمەن بێت وتاوانى زینا بکات، چونکە پاڵنەری تاوانەکە لە لای ئەو لاوازە؛ ئەمیش بەڵگەیە لەسەر ئەوەى پاڵنەری بۆ کردنی ئەم تاوانە سەرپێچیکردن وخۆشویستنی خراپەکاری وکاری قێزەوەنە، ئەگەرچیش زینا کردن کارێکی قێزەوەنە هەرکەسێک بیکات بەڵام لەم جۆرە کەسانەدا زیاتر قێزەوەنە. 2/ هەژارێک خۆبەگەورە بزانێت بەسەر خەڵیکدا، وهەرچەندە خۆبەگەورەزانین ڕەوشتێکی ناشیرینە لە هەموو کەسێکدا بەڵام هەژار؛ پارەی نییە بۆئەوەى وای لێبکات خۆی بە گەورە بزانێت، بۆیە خۆبەگەورەزانینی لەگەڵ نەبوونی هۆکار بۆ ئەم ڕەوشتە ناشیرینە بەڵگەیە لەسەر ئەوەى خۆبەگەورەزانین سروشتی ئەم کەسەیە ولە ناخیدا هەیە. 3/ وپیاوێک (سوێند خواردن بە خودا) وەکو شتومەک بەکاربهێنێت، زۆر سوێند بە خودا دەخوات لە کاتی کڕین وفرۆشتندا، بۆیە بێڕێزی دەکات بەرامبەر ناوی مەزنی خواى گەورە، ودەیکات بە هۆکارێک بۆئەوەى پارەی پێ پەیدا بکات.