گفتم: ای رسول الله، حق همسر ما بر ما چیست؟ فرمود: «أَنْ تُطْعِمَهَا إِذَا طَعِمْتَ، وَتَكْسُوَهَا إِذَا اكْتَسَيْتَ، أَوِ اكْتَسَبْتَ، وَلَا تَضْرِبِ الْوَجْهَ،…

گفتم: ای رسول الله، حق همسر ما بر ما چیست؟ فرمود: «أَنْ تُطْعِمَهَا إِذَا طَعِمْتَ، وَتَكْسُوَهَا إِذَا اكْتَسَيْتَ، أَوِ اكْتَسَبْتَ، وَلَا تَضْرِبِ الْوَجْهَ، وَلَا تُقَبِّحْ، وَلَا تَهْجُرْ إِلَّا فِي الْبَيْتِ». «اینکه چون غذایی خوردی، به او بدهی، و اگر لباسی پوشیدی و یا کسب نمودی، او را بپوشانی، و به صورت او ضربه نزنی، و دشنامش ندهی، و جز در خانه از او دوری نکنی

از معاویه قشیری رضی الله عنه روایت است که می گوید: گفتم: ای رسول الله، حق همسر ما بر ما چیست؟ فرمود: «أَنْ تُطْعِمَهَا إِذَا طَعِمْتَ، وَتَكْسُوَهَا إِذَا اكْتَسَيْتَ، أَوِ اكْتَسَبْتَ، وَلَا تَضْرِبِ الْوَجْهَ، وَلَا تُقَبِّحْ، وَلَا تَهْجُرْ إِلَّا فِي الْبَيْتِ». «اینکه چون غذایی خوردی، به او بدهی، و اگر لباسی پوشیدی و یا کسب نمودی، او را بپوشانی، و به صورت او ضربه نزنی، و دشنامش ندهی، و جز در خانه از او دوری نکنی».

[حسن] [ابو داود و ابن ماجه و احمد روایت کرده]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد حقوق واجبی سوال می شوند که هر شوهری نسبت به همسرش ملزم به رعایت آنها می باشد؛ و رسول الله صلی الله علیه وسلم این امور واجب را ذکر می کنند که عبارتند از: اول: خود را به غذای بدون او خاص نکنید؛ بلکه هرگاه غذا می خورید به او غذا بدهید. دوم: خود را به لباس و پوشاک خاص نکنید، بلکه هرگاه لباس پوشیدید او را را بپوشانید، اگر کسب نمودی و توان آن را داشتید. سوم: بدون سبب و ضرورت او را نزنید، اگر برای تأدیب و کوتاهی در بعضی فرایض نیاز به زدن باشد، زدن نباید شدید باشد؛ و به صورت زده نشود؛ زیرا صورت بزرگ ترین و نمایان ترین قسمت اعضا از لحاظ شرف و لطافت است. چهارم: دشنام ندهید و نگو: الله صورتت را بد و زشت کند؛ او و چیزی از بدنش را به زشتی که نقیض زیبایی است نسبت ندهید؛ زیرا الله متعال صورت و بدن انسان را شکل داده است، و هر چیز به کمال آفریده است، و نکوهش آفرینش به مذمت خالق راجع می شود، والعياذ بالله. پنجم: او را جز در رختخواب دوری نکنید، و از او روی نگردانید، و به خانه دیگری منتقل نکنید؛ و ممکن این چیزی باشد که شوهر و خانم به وقوع آن عادت کنند.

فوائد الحديث

حرص صحابه بر شناخت حقوق دیگران که ایشان انجامش دهند، و نیز شناخت حقوقی که برای خود آنان است.

وجوب فراهم نمودن نفقه، و پوشاک، و مسکن برای خانم از سوی شوهر.

نهی از بدی و زشتی معنوی و حسی.

از جمله بدی و زشتی ممنوع این است: تو از قبیلۀ پست هستی، و یا از خانوادۀ بد هستی، و یا شبیه آن.

التصنيفات

زندگی بین زن و شوهر