الشرح

উম্মুল মুমিনীন আঈশ্বা ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাই জনাইছে যে, ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত পোন প্ৰথমে সত্য সপোনৰ জৰিয়তে অহীৰ আৰম্ভণি হৈছিল। তেখেতে সপোনত যি যি দেখা পাইছিল, সেইবোৰ বাস্তৱত দিনৰ পোহৰৰ দৰে প্ৰকাশ পাইছিল। ইয়াৰ পিছত তেখেতে নিৰ্জনতা পছন্দ কৰিবলৈ ধৰিলে। তেখেতে হিৰা গুহাত নিৰ্জনতাত কেইবা ৰাতি পৰ্যন্ত একেলেঠাৰীয়ে ইবাদত কৰিছিল, খোৱা বোৱাৰ বাবে কিছু সম্বল লগত লৈ গৈছিল। সেইখিনি শেষ হোৱাৰ পিছত পুনৰ ঘৰলৈ উভতি আহি উম্মুল মুমিনীন খাদীজা ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাক লগ কৰিছিল, ইয়াৰ পিছত পুনৰ কেইবাদিনৰ খাদ্য সামগ্ৰী লৈ উভতি গৈছিল। অৱশেষত তেখেত হিৰা গুহাত থকা অৱস্থাতে তেখেতৰ ওচৰলৈ সত্য আহি পৰিল। তেখেতৰ ওচৰলৈ এজন ফিৰিস্তা আহিল, যাৰ নাম হৈছে জিব্ৰীল আলাইহিচ্ছালাম। তেওঁ তেখেতক ক'লেঃ পঢ়ক, তেখেত চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে ক'লেঃ মইতো ভালকৈ পঢ়িব নোৱাৰোঁ। তেখেতে কৈছেঃ সেই ফিৰিস্তাজনে মোক সাৱটি ধৰিলে আৰু অত্যন্ত জোৰে হেঁচা মাৰি ধৰিলে। আনকি মই অত্যন্ত কষ্ট অনুভৱ কৰিলোঁ। ইয়াৰ পিছত তেওঁ মোক এৰি দিলে, আৰু ক'লেঃ পঢ়ক। মই ক'লোঁঃ মই পঢ়িব নোৱাৰোঁ। তেওঁ মোক পুনৰ আগৰ দৰে হেঁচা মাৰি ধৰিলে, আৰু মই ক্লান্ত হৈ পৰিলোঁ। ইয়াৰ পিছত তেওঁ মোক এৰি দিলে আৰু ক'লেঃ পঢ়ক। মই ক'লোঁঃ মই পঢ়িব নোৱাৰোঁ। ইয়াৰ পিছত তেওঁ মোক তৃতীয় বাৰ হেঁচা মাৰি ধৰিলে, আৰু এৰি দিয়াৰ পিছত মোক ক'লেঃ "পঢ়া তোমাৰ প্ৰতিপালকৰ নামত, যিজনে সৃষ্টি কৰিছে, তেওঁ মানুহক আলাক্বৰ (ৰক্তপিণ্ডৰ) পৰা সৃষ্টি কৰিছে। পঢ়া, কাৰণ তোমাৰ প্ৰতিপালক মহামহিম।" (ছুৰা আল-আলাক্বঃ ৩-১) তেখেত চাল্লাল্লহু আলাইহি অছাল্লামে এই আয়াত কেইটা লৈ ভীত-সন্ত্ৰস্ত অৱস্থাত উভতি আহিল, তেখেতৰ অন্তৰ মৃত্যুৰ ভয়ত কঁপি আছিল। তেখেত উম্মুল মুমিনীন খাদীজাহ বিন্তে খুৱাইলিদ ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাৰ ওচৰলৈ আহি ক'লেঃ মোক কাপোৰেৰে ঢাকি দিয়া। মোক কাপোৰেৰে ঢাকি দিয়া। ইয়াৰ পিছত তেখেতক কাপোৰেৰে ঢাকি দিয়া হ'ল, অৱশেষত যেতিয়া তেখেতৰ ভয় দূৰ হ'ল। তেতিয়া তেখেতে খাদীজা ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাক সকলো কথা বিৱৰি ক'লে। লগতে তেখেতে ক'লেঃ মোৰ ভয় লাগি আছে, মই মৰি যাওঁ নেকি। তেতিয়া খাদীজা ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাই ক'লেঃ নহয়, কেতিয়াও নহয়। আল্লাহে কেতিয়াও আপোনাক লাঞ্ছিত নকৰিব। কাৰণ আপুনি আত্মীয় স্বজনৰ সৈতে সদ্ব্যৱহাৰ কৰে, দুখীয়া দৰিদ্ৰ অভাৱী লোকক সহায়-সহযোগিতা কৰে। বৰং মানুহে আপোনাৰ পৰা যি পায়, সেইটো আনৰ ওচৰত নাপায়। আপুনি অতিথিক যথাযোগ্য আপ্যায়ন কৰে, লগতে সত্যৰ পথত দুৰ্দশাগ্ৰস্ত লোকক সহায় কৰে। ইয়াৰ পিছত খাদীজা ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাই তেখেতক লৈ অৰাক্বাহ বিন নাওফল বিন আছাদ বিন আব্দুল উঝ্ঝাৰ ওচৰলৈ আহিল। তেওঁ আছিল খাদীজাৰ খুৰাৰ পুত্ৰ। তেওঁ আছিল এজন গুণী জ্ঞানী ব্যক্তি, অজ্ঞতা যুগতে তেওঁ খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁ ইব্ৰানী ভাষা লিখিব পাৰিছিল আৰু আল্লাহৰ তাওফীক অনুযায়ী ইব্ৰানী ভাষাত ইঞ্জীলৰ অনুবাদ কৰিছিল। তেওঁ অতি বৃদ্ধ আছিল আৰু অন্ধ হৈ পৰিছিল। খাদীজাহ ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহাই তেওঁক ক’লেঃ ‘হে (মোৰ) খুড়াৰ ল’ৰা! আপোনাৰ ভতিজাৰ কথা শুনকচোন।’ অৰাক্বাহে তেখেতক সুধিলে, ‘ভতিজা! তুমি কি দেখিছা?’ আল্লাহৰ ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যি দেখিছিল, সকলো ভাঙি-পাতি ক’লে। তেতিয়া অৰাক্বাই তেখেতক ক’লে, এইজন সেই বাৰ্তা বাহক, যাক আল্লাহে মূছা আলাইহিচ্ছালামৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছিল। হায়! মই যদি সেই সময়ত শক্তিশালী যুৱক হৈ থাকিলোঁহেঁতেন। হায়! মই যদি সেই সময়ত জীৱিত থাকিলোঁহেঁতেন, যেতিয়া তোমাৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে তোমাক বহিষ্কাৰ কৰিব।’ তেতিয়া ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে ক’লে, ‘সিহঁতে মোক বহিষ্কাৰ কৰিব নেকি?’ তেওঁ ক’লে, ‘হয়। তুমি যি লৈ আহিছা এনেকুৱা (অহী) যিয়েই লৈ আহিছে তাৰেই লগত বৈৰিতা পূৰ্ণ আচৰণ কৰা হৈছে। সেই সময়ত যদি মই থাকোঁ, তেন্তে মই তোমাক পূৰ্ণ-সাহায্য কৰিম।’ ইয়াৰ কিছুদিন পিছতে অৰাক্বাহ বিন নাওফলৰ ইন্তিকাল হৈছিল। ইপিনে অহীৰো বিৰতি ঘটিল।