ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਨਾ ਰੁਕੇ, ਜੇ ਉਹ ਸੱਚ ਨੂੰ ਵੇਖੇ ਜਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ।

ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਨਾ ਰੁਕੇ, ਜੇ ਉਹ ਸੱਚ ਨੂੰ ਵੇਖੇ ਜਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ।

ਅਬੂ ਸਈਦ ਖੁਦਰੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲ੍ਹਾ ਅਨਹੁ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਤੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: «ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਨਾ ਰੁਕੇ, ਜੇ ਉਹ ਸੱਚ ਨੂੰ ਵੇਖੇ ਜਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ।»

[صحيح] [رواه الترمذي وابن ماجه وأحمد]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਬਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਤਬਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਣ ਜਾਂ ਸੱਚ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ, ਜੇ ਉਹ ਸੱਚ ਨੂੰ ਵੇਖੇ ਜਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ।

فوائد الحديث

ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਸੱਚ ਬੋਲਣ ਜਾਂ ਸੱਚ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ, ਅਤੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਦੀ ਤਰਗੀਬ।

ਸੱਚ ਬੋਲਣਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਬੋਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਅਦਬ, ਹਿਕਮਤ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਨਸੀਹਤ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।

ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤਆਲਾ ਦਾ ਹੱਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਫਾਇਦਿਆਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਰੱਖਣਾ।

التصنيفات

Ruling of Enjoining Good and Forbidding Evil