خُذِي مِنْ مَالِهِ بِالْمَعْرُوفِ مَا يَكْفِيكِ وَيَكْفِي بَنِيكِ». «طبق عُرف از مالش به اندازه ای که برای تو و فرزندانت کافی باشد بردار

خُذِي مِنْ مَالِهِ بِالْمَعْرُوفِ مَا يَكْفِيكِ وَيَكْفِي بَنِيكِ». «طبق عُرف از مالش به اندازه ای که برای تو و فرزندانت کافی باشد بردار

از مادر مؤمنان عایشه رضی الله عنها روایت است که فرمود: هند بنت عتبه همسر ابوسفيان نزد رسول الله صلى الله عليه وسلم آمد و گفت: ای رسول الله، ابوسفيان مردی بخيل است و نفقه ای به من نمی دهد که برای من و فرزندانم کفایت کند مگر اينکه بدون اطلاع وی از مالش بردارم، آيا با این کار گنهکار می شوم؟ رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «خُذِي مِنْ مَالِهِ بِالْمَعْرُوفِ مَا يَكْفِيكِ وَيَكْفِي بَنِيكِ». «طبق عُرف از مالش به اندازه ای که برای تو و فرزندانت کافی باشد بردار».

[صحیح] [متفق علیه]

الشرح

هند دختر عتبه از رسول الله صلی الله علیه وسلم سوال می کند که شوهرش ابو سفیان رضی الله عنه انسان بخیل و حریص مال خودش است، نفقه ای به او نمی دهد که او و فرزندانش را کافی باشد، مگر اینکه از مالش بشکل پنهان و بدون اطلاع او برداری، آیا در این صورت گنهکار می شود؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: برای خود و فرزندانت از مال او طبق عرف به اندازۀ کفایت بردار، هر چند بدون اطلاع او باشد.

فوائد الحديث

وجوب انفاق بر خانم و فرزندان.

ابن حجر گفته است: مراد از قول او: "خذي من ماله ما يكفيك بالمعروف"، آن را در آنچه شرعاً معين نشده به عرف ارجاع داد.

ابن حجر می گوید: از این حدیث دلیل بر جواز ذکر انسان در مورد چیزی که دوست ندارد اگر به شکل خواستن فتوا و شکایت و مانند آن استفاده شود، و این از مواردی است که غیبت در آن جایز است.

قرطبی می‌گوید: هند نخواست ابوسفیان را در تمام حالاتش بخیل توصیف کند، بلکه حال خود را با ابو سفیان و بخل ورزیدن او با او و فرزندانش را توصیف کرد، و این به هیچ وجه نشان دهندۀ بخل مطلق نمی باشد، رئیسان زیادی این کار را با خانوادۀ خود انجام می دهند و بیگانه ها را برای جلب دوستی شان ترجیح می دهند.

التصنيفات

نفقه ها و هزینه ها