فوائد الحديث

ይህ ሐዲሥ ነቢዩ (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) ከጌታቸው ከሚያወሩት ሐዲሥ መካከል ነው። "ሐዲሠል ቁድስ" ወይም "ሐዲሠል ኢላሂይ" በመባልም ይጠራል። ይህም ቃሉም መልዕክቱም ከአላህ ቢሆንም ቁርአን ከሌሎች የተለየበት የሆኑ ‐ማለትም ማንበቡ ብቻ አምልኮ መሆኑ፤ ለማንበብ ዉዱእ ማስፈለጉ፤ አላህ የርሱን አምሳያ አምጡ ብሎ መገዳደሩ፤ ተአምራዊነትና ሌሎችም‐ የቁርአን መገለጫዎች የሌሉት ነው።

በንግግርና በእምነታዊ ጉዳዮች ከአላህ ጋር ስርአት መያዝ እንደሚያስፈልግ እንረዳለን።

በአላህ ውሳኔና ፍርድ ማመን ግዴታ መሆኑንና በችግሮች ላይ መታገስ ግዴታ መሆኑን እንረዳለን።

መታወክ ማለት መጎዳት ማለት አይደለም። ለምሳሌ የሰው ልጅ ፀያፍን ነገር በመስማት ወይም በመመልከት ይታወካል ነገር ግን በዚህ አይጎዳም። ልክ እንደዚሁ እንደቀይ ሽንኩርትና ነጭ ሽንኩርት ባሉ መጥፎ ሽታ ባላቸው ነገሮችም ይታወካል ይህ ግን ጉዳት አይደለም።

አሏህ ሱብሓነሁ ወተዓላ አንዳንድ ባሮች በሚሰሩት መጥፎ ተግባር ይታወካል፤ ነገር ግን አላህ ጀለ ወዓላ በሐዲሠል ቁድሲይ እንዲህ ሲል እንደነገረን: "ባሮቼ ሆይ! እናንተ ልትጎዱኝ ብትፈልጉ ልትጎዱኝ አትደርሱም። ልትጠቅሙኝ ብትፈልጉም ልትጠቅሙኝ አትደርሱም።" በዚህ የሰዎች ማወክ ምንም አይጎዳም።

ጊዜን መሳደብና መግለፅ ለሶስት ይከፈላል: 1 - ነገሮችን የሚያከናውነው ጊዜ እንደሆነ፣ ጊዜ በራሱ ነገሮችን ወደ መልካምና መጥፎ እንደሚገለባብጥ አድርጎ መስደብ ነው። ይህም ሰውዬው ከአላህ ጋር ሌላ ፈጣሪ አለ ብሎ ስላመነና ክስተቶችን ማስገኘትን ከአላህ ውጪ ወዳለ አካል ስላስጠጋ ትልቁ ሽርክ ነው። 2 - ጊዜ በራሱ ነገሮችን ይከውናል ብሎ አያምንም። ይልቁንም ነገሮችን ሁሉ የሚከውነው አላህ መሆኑን ያምናል። ነገር ግን እርሱ ላይ የደረሰው ጉዳት በዛ ጊዜ ስለሆነ ጊዜውን ይሰድበዋል። ይህም ክልክል ነው። 3 - ዘመኑን መውቀስ ፈልጎ ሳይሆን የጊዜውን ሁኔታ ለመግለፅ አስቦ ብቻ መናገር፤ ይህ ይፈቀዳል። የዚህም ምሳሌ ሉጥ (ዐለይሂ ሶላት ወሰላም) {"ይህ ብርቱ ቀን ነውም።" አለ።} ያሉት ለአብነት ይጠቀሳል።