الشرح

ابوهریره رضی الله عنه که یکی از راویان بزرگ اسلام است، یادآور می شود که رسول الله صلی الله علیه وسلم آنها را از استنجاء با دو چیز جهت پاکی از مدفوع منع نمود؛ و آن دو عبارتند از: سرگین و استخوان. چون سرگین نجس است؛ یا علت نهی، باقی ماندن سرگین جهت استفاده ی چارپایان اجنه است؛ زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم در حدیثی که ترمذی روایت کرده فرموده اند: «لا تَسْتَنْجُوا بالرَّوثِ ولا بالعِظامِ، فإنَّها زَادُ إِخوانِكُم من الجِنِّ»: «با سرگين حيوانات و استخوان استنجا نزنيد، چرا که خوراک و توشه ی برادران جنّی شما هستند». و علت نهی از استنجا با استخوان این است که نجاست را برطرف نمی کند؛ همچنین در علت نهی از استنجا با استخوان گفته شده: چون در صورت ضرورت و در شرایط ضروری می توان استخوان را لیسید یا جوید. و دلیل دیگر آن این رهنمود نبوی است که می فرماید: «إن العظم زاد إخوانكم من الجن»: «استخوان خوراک برادران جنی شماست». یعنی: استخوان برای آنها پر از گوشت می گردد. همچنین در علت نهی گفته شده، استخوان می تواند منجر به زخمی شدن و آسیب دیدن گردد. و در پایان حدیث علت نهی از استعمال سرگین و استخوان در استنجا را ذکر کرده و بیان می نماید که این دو نمی توانند هدف از استنجا یعنی تحقق طهارت را محقق کنند. به همین دلیل است که رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: این دو پاک کننده نیستند.