فوائد الحديث

ការប្រាប់ពីភាពវឹកវរដែលនឹងកើតឡើង គឺដើម្បីព្រមានអំពីវា និងដើម្បីឱ្យមនុស្សត្រៀមខ្លួនសម្រាប់វាដើម្បីកុំឱ្យពួកគេចូលរួម ឬពាក់ព័ន្ធជាមួយវាឡើយ ហើយត្រូវសុំពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ឱ្យផ្តល់នូវភាពអត់ធ្មត់ និងមានសុវត្ថិភាពអំពីប្រការអាក្រក់របស់វា។

អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវ៉ាវី បាននិយាយថា៖ ប្រសាសន៍របស់ណាពី ﷺ ៖ “អ្នកដែលអង្គុយនៅក្នុងវា គឺប្រសើរជាងអ្នកដែលឈរ” រហូតដល់ចប់៖ អត្ថន័យរបស់វា គឺបញ្ជាក់ពីគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធំរបស់វា និងជំរុញឱ្យជៀសវាងអំពីវា និងរត់គេចអំពីវា។ ជាការពិតណាស់ ប្រការអាក្រក់ និងភាពវឹកវររបស់វា គឺអាស្រ័យលើកម្រិតនៃការពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងវា។

អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវ៉ាវី បាននិយាយថា៖ គេមិនយកទោសពៃរ៍ពីអ្នកដែលត្រូវបានគេបង្ខំឱ្យមានវត្តមាននៅទីនោះឡើយ។ ចំណែកឯការសម្លាប់អ្នកដទៃ គឺមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយសារតែមានគេបង្ខំឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកដែលត្រូវបានគេបង្ខំនឹងទទួលបាបកម្មចំពោះទង្វើដែលគេប្រើខ្លួនឲ្យធ្វើ យោងតាមការឯកភាពរបស់សាសនវិទូឥស្លាម។

អ៊ិពនូហាជើរ បាននិយាយថា៖ អ្នកផ្សេងទៀតបាននិយាយថា៖ ប្រសិនបើក្រុមមួយបះបោរប្រឆាំងនឹងមេដឹកនាំ ដោយបដិសេធមិនបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ហើយបញ្ឆេះសង្គ្រាម គឺចាំបាច់ត្រូវប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងពួកគេ។ ក៏ដូចគ្នាដែរ ប្រសិនបើក្រុមពីរធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នា ចាំបាច់លើរាល់អ្នកដែលមានលទ្ធភាព ត្រូវបញ្ឈប់អ្នកដែលខុសឆ្គង ហើយជួយអ្នកដែលត្រូវ។ នេះគឺជាទស្សនៈរបស់សាសនវិទូឥស្លាមភាគច្រើន។ ហើយអ្នកផ្សេងទៀតបានពន្យល់បន្ថែមដោយនិយាយថា៖ រាល់ការប្រយុទ្ធគ្នាដែលកើតឡើងរវាងអ្នកមូស្លីមពីរក្រុមក្នុងពេលដែលគ្មានមេដឹកនាំ ការប្រយុទ្ធគ្នានៅពេលនោះ គឺត្រូវបានហាមឃាត់។ ហើយហាទីស្ហទាំងអស់ដែលទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ និងបញ្ហាផ្សេងទៀតគួរតែត្រូវបានអនុវត្តក្នុងបរិបទនេះ។

អ៊ីម៉ាំ អាន់ណាវ៉ាវី បាននិយាយថា៖ ពិតណាស់ សាសនវិទូឥស្លាមបានខ្វែងគំនិតគ្នាអំពីការប្រយុទ្ធនៅក្នុងអំឡុងពេលដែលមានភាពវឹកវរ។ សាសនវិទូឥស្លាមមួយចំនួនបាននិយាយថា៖ គេមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមក្នុងការប្រយុទ្ធនៅក្នុងសង្គ្រាមដែលកើតមានរវាងអ្នកមូស្លីមឡើយ ទោះបីជាពួកគេចូលទៅក្នុងផ្ទះរបស់គេ និងព្យាយាមសម្លាប់គេក៏ដោយ គឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យគេការពារខ្លួនឡើយ ព្រោះអ្នកដែលព្យាយាមសម្លាប់អ្នកអាចមានហេតុផលដែលត្រឹមត្រូវពិតប្រាកដ។ នេះជាជំហររបស់អាពូពឹករ៉ោះ ជាសហាហ្ពាត់ رضي الله عنه និងអ្នកផ្សេងទៀត។ ចំណែកឯ អ៊ិពនូអ៊ូមើរ និងអ៊ិមរ៉ន ពិន ហ៊ូសៃន៍ رضي الله عنهم និងអ្នកផ្សេងទៀតក្រៅពីគាត់ទាំងពីរបាននិយាយថា៖ មិនអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមឡើយ លុះត្រាតែគេមានបំណងដើម្បីការពារខ្លួនឯង ទើបអាចធ្វើបាន។ ជំហរទាំងពីរនេះបានឯកភាពថា មិនត្រូវចូលរួមនៅក្នុងភាពវឹកវរទាំងអស់ដែលកើតមាននៅក្នុងសាសនាអ៊ីស្លាម។ ក៏ប៉ុន្តែភាគច្រើននៃសហាហ្ពាត់ និងអ្នកដែលតាមពួកគេ និងសាសនវិទូឥស្លាមទូទៅ បាននិយាយថា៖ ចាំបាច់ត្រូវជួយដល់ភាគីដែលត្រឹមត្រូវក្នុងពេលមានភាពវឹកវរ និងឈរជាមួយគេដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអ្នកបះបោរ ដូចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានមានបន្ទូលថា៖ “ចូរពួកអ្នកច្បាំងតទល់នឹងក្រុមដែលបំពាននោះ រហូតទាល់តែក្រុមនោះត្រឡប់ទៅរកបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះវិញ”។ (អាល់ហ៊ូជូរ៉ត៖៩)។ នេះគឺជាទស្សនៈដែលត្រឹមត្រូវ។ ហើយហាទីស្ហដែលមានទាំងនេះ ត្រូវបានអនុវត្តសម្រាប់អ្នកដែលមិនអាចដឹងច្បាស់ថាភាគីណាត្រឹមត្រូវ ឬសម្រាប់ក្រុមពីរដែលអយុត្តិធម៌ដូចគ្នា ដោយគ្មានភាគីណាមួយមានហេតុផលត្រឹមត្រូវជាងនោះឡើយ។