فوائد الحديث

മനുഷ്യചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും നല്ല തലമുറ നബി ﷺ യും സ്വഹാബികളും ജീവിച്ച തലമുറയാണ്. നബി ﷺ പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു: "ആദം സന്തതികളുടെ ഏറ്റവും നല്ല തലമുറയിലാണ് ഞാൻ നിയോഗിക്കപ്പെട്ടത്; തലമുറകൾ പിന്നിട്ടു കൊണ്ടിരിക്കുകയും, അവസാനം ഞാനുള്ള (ഏറ്റവും നല്ല ഈ) തലമുറയിൽ ഞാൻ നിയോഗിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു."

ഇബ്നു ഹജർ (رحمه الله) പറയുന്നു: "താബിഈങ്ങളേക്കാൾ ശ്രേഷ്ഠരാണ് സ്വഹാബികൾ എന്നും, അത്ബാഉത്താബിഈങ്ങളേക്കാൾ ശ്രേഷ്ഠരാണ് താബിഈങ്ങളെന്നും ഈ ഹദീഥിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാം. എന്നാൽ ഈ ശ്രേഷ്ഠത ഓരോ വ്യക്തികൾക്കും പ്രത്യേകം പ്രത്യേകമായി ഉള്ളതാണോ; അല്ല ഒരു സമൂഹം എന്ന നിലക്കുള്ളതാണോ എന്നതിൽ ചർച്ചയുണ്ട്. (സമൂഹം എന്ന നിലക്കുള്ളതാണ് എന്ന) രണ്ടാമത്തെ അഭിപ്രായമാണ് ഭൂരിപക്ഷവും പിന്താങ്ങിയിട്ടുള്ളത്."

ശ്രേഷ്ഠത നൽകപ്പെട്ട മൂന്ന് തലമുറകളുടെ മാർഗം മുറുകെ പിടിക്കാനുള്ള സൂചന ഈ ഹദീഥിലുണ്ട്. നബി ﷺ യുടെ കാലഘട്ടത്തോട് ഏറ്റവും അടുപ്പമുള്ളവരായിരിക്കും ശ്രേഷ്ഠതയിലും വിജ്ഞാനത്തിലും അവിടുത്തെ ചര്യ പിന്തുടരുന്നതിലും നബി ﷺ യെ മാതൃകയാക്കുന്നതിലുമെല്ലാം ഏറ്റവും മുൻപിലുണ്ടാവുക.

നേർച്ച: ഒരാൾ അല്ലാഹു നിർബന്ധമാക്കിയിട്ടില്ലാത്ത എന്തെങ്കിലുമൊരു ആരാധനയോ ഇബാദത്തോ സ്വന്തം നിലക്ക് തൻ്റെ മേൽ നിർബന്ധമാക്കുന്നതായി പറയുന്നതിനാണ് നേർച്ച എന്നു പറയുക.

വഞ്ചന, നേർച്ച നിറവേറ്റാതിരിക്കൽ, ഇഹലോകത്തോടുള്ള അമിതമായ ബന്ധം എന്നിവ ആക്ഷേപാർഹമാണ്.

ഒരു കാര്യത്തിന് നീ സാക്ഷിയായിട്ടുണ്ട് എന്ന് തർക്കത്തിൽ ഏർപ്പെട്ട കക്ഷിക്ക് അറിവുണ്ടായിട്ടും നിന്നോട് സാക്ഷ്യം വഹിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടാതിരിക്കുന്ന വേളയിൽ, സാക്ഷ്യം പറയാനായി സ്വയം മുന്നിടുക എന്നത് ആക്ഷേപാർഹമായ സ്വഭാവമാണ്. എന്നാൽ നീ അതിന് സാക്ഷിയായിട്ടുണ്ട് എന്ന് അവർക്ക് അറിയാത്ത സ്ഥിതിയിൽ സാക്ഷ്യം പറയാൻ ചെല്ലുന്നത് ഇതു പോലെയല്ല. അതിനെ കുറിച്ച് നബി ﷺ പറഞ്ഞത്: "സാക്ഷികളിൽ ഏറ്റവും നല്ലവർ ആരാണെന്ന് ഞാൻ നിങ്ങൾക്ക് വിവരിച്ചു തരട്ടെയോ? തന്നോട് ചോദിക്കപ്പെടുന്നതിന് മുൻപ് സാക്ഷ്യവുമായി മുന്നോട്ടു വരുന്നവനാണ് അവൻ." (മുസ്‌ലിം)