فوائد الحديث

ዱንያ ካለፈባት ዘመን ባጠቃላይ ምርጡ ዘመንና ትውልድ ነቢዩና (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) ሶሓቦች ያሳለፉት ዘመን ነው። በሶሒሕ ቡኻሪ እንደመጣው ነቢዩ (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) እንዲህ ብለዋል: "እኔ የኖርኩበት ትውልድ እስኪመጣ ድረስ ከነበሩት ሁሉ መልካም የሆነ ከአደም ልጆች ሁሉ ከምርጥም ምርጥ ትውልድ ላይ ተላኩኝ።"

ኢብኑ ሐጀር እንዲህ ብለዋል: "ይህ ሐዲሥ ሶሐቦች ከታቢዒዮች የበለጡ መሆናቸውን፤ ታቢዒዮች ደግሞ ከአትባዑ ታቢዒን የበለጡ መሆናቸውን ያስይዛል። ነገር ግን ይህ በላጭነት እንደ ጥቅል ነው ወይስ በተናጠልም ጭምር ነው? የሚለው ጥያቄ ጥናት የሚፈልግ ጉዳይ ነው። አብዛኛዎቹ ዑለማ ግን ሁለተኛውን አቋም መርጠዋል።"

የሶስቱን የመጀመርያ ትውልዶች መንገድ አጥብቆ በመከተል ላይ መጠቆሙን ያስረዳናል። ዘመኑ ለነቢያዊው ዘመን የቀረበ በሆነ ቁጥር በደረጃና በእውቀት የበለጠ ለመሆን እንዲሁም የነቢዩን (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) መመሪያ ለመከተል የተገባ ነውና።

ስለት ማለት: አንድ ለአቅመ አዳም የደረሰና አይምሮው ጤነኛ የሆነ ሰው ግዴታነትን በሚጠቁም ማንኛውም ንግግር አላህ ግዴታ ያላደረገበትን አንድን አምልኮ ራሱ ላይ ግዴታ ማድረጉ ነው።

ከዳተኝነት፣ ስለትን አለመሙላትና ቀልብን በዱንያ ማንጠልጠል መወገዙን እንረዳለን።

ባለመብቱ ምስክር ሊሆነው እንደሚችል እያወቀም ምስክርነት ሳይጠይቀው መመስከር መወገዙን እንረዳለን። ባለመብቱ እርሱ ምስክር እንደሆነ ካላወቀው ግን "ምርጡን ምስክር አልነግራችሁምን? ሳይጠየቅ በፊት ለመመስከር የሚመጣ ምስክር ነው።" የሚለው የነቢዩ (የአላህ ሰላትና ሰላም በእርሳቸው ላይ ይስፈን) ንግግር ውስጥ የሚካተት ነው።