B na n wa balla fɩtnã-rãmbã nebã sũy, wala b sẽn balled pĩir n foogd-a moog-moogã

B na n wa balla fɩtnã-rãmbã nebã sũy, wala b sẽn balled pĩir n foogd-a moog-moogã

Yii a Hʋzayfa nengẽ (Wẽnd yard be a yĩnga) a yeelame: tõnd rag n be a ʿƲmar nengẽ, (Wẽnd yard be a yĩnga), t'a yeele: ãna n wʋm Wẽnd Tẽn-tʋʋmã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga) nengẽ t'a tẽegd fɩtnã-rãmbã yelle? Tɩ neb yeele: tõnd wʋm-a lame, t'a ʿƲmar yeele: tõe tɩ yãmb sẽn rat n yeel tɩ y wʋmame wã, yaa b sẽn na n zarb ned a zak rãmbẽ la a yakẽ wã wε? La b yeel tɩ: n-yee, la a yeel yã, ad yel-kãngã ad Pʋʋsgã la no-loeerã la doaag maanego yaafda rẽnda, la yaa ãna n wʋm Nabiyaamã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga) t'a togsd zarb-n-gesg ning sẽn sigd n gondgdẽ wala mogr sẽn gondgd to-to wã? La a Hʋzayfa yeel yã: tɩ nebã sĩndi, tɩ mam yeele: maam. La a ʿƲmar yeel yã: ad f yaa f baaba halaale. T'a Hʋzayfa yeele: m wʋma Wẽnd Tẽn-tʋʋmã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga) t'a yetẽ: «B na n wa balla fɩtnã-rãmbã nebã sũy, wala b sẽn balled pĩir n foogd-a moog-moogã, rẽnd sũur ning sẽn yũ b na n tẽka a pʋgẽ sabelle, la sũur ning sẽn kɩɩsa b na n tẽka a pʋgẽ peelle, halɩ tɩ sũyã wa lebg sũy a yiibu, sũur sẽn yaa peelle wala kug-peelle, zarb-n-gesg la fɩtnã buud ka tõe n nams-a ye, tɩ saasã la Tẽngã sã n ket n beẽ, la sũur a to wã yaa sabelle, n yaa wala koor sẽn fũgi n pĩ, a ka leb n mi sõma, a ka mi wẽnga n na n kɩɩs ye, sã n ka bũmb ning sẽn ta yẽ yam bala». A Hʋzayfa yeelame: la mam togs-a lame tɩ ad foom a ʿƲmar la fɩtnã-kãngã kʋɩleng n page, la ket bilfu kʋɩlengã na n pakame. La d zu-soab a ʿƲmar yeel yã: Kʋɩlengã yaa sẽn na n kaooge? Ad sã n dag yaa sẽn pakẽ, tõe tɩ lebg n page. Tɩ mam yeele: Ayoo, ad yaa sẽn na n kao. La mam togs-a lame tɩ kʋɩleng-kãngã, yaa ned la b na n kʋ, maa a ki, yaa hadiis tudgr sẽn ka be a pʋgẽ. A Abʋʋ Haalid yeelame: Mam yeela a Saʿade: Malik baaba: sabell lim-limã yaa bõe? La a yeel yã: yaa peelmã keelem sẽn be sablem pʋgẽ. Tɩ mam yeel-a: la koorã sẽn fũgã yaa bõe? La a yeel tɩ yaa sẽn lebg n pĩ.

[Naṣʋn Ṣahɩɩhʋn (Gom-sikdem sẽn manege)] [A Muslim n togs-a]

الشرح

Muumin-rãmbã naaba, a Ʋmar ɭbn Alhataab, (Wẽnd yard be b yiibã yĩnga) a ra bee a zĩndgã zĩigẽ, tɩ sahaabsã (Wẽnd yard be b yĩnga) be ne-a, t'a yεεl-ba: Yaa ãna n wʋm Wẽnd Tẽn-tʋʋmã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga) t'a gomd fɩtnã-rãmbã yelle? Tɩ sãnda yeele: tõnd wʋm-a lame t'a togsd fɩtnã wã, la a ʿƲmar yeele (Wẽnd yard be a yĩnga): tõeeme tɩ yãmb sẽn rat n yeel fɩtnã ninsã yaa raoa b sẽn zarbd-a a mengã la a koambẽ, la a pagbẽ, a sẽn nong-b keelem, la a sẽn tõe n maan beed n ka kõt-ba, la a sẽn tõe n maan soagl n bas-ba, tɩ yεl wʋsg põsg-ba, maa a sẽn na n maan yam yaal-yaale, n ka yik ne yεl sẽn sõmb ne-ba, sẽn yaa b hakε-rãmba la zʋglgo, la karengo, la woto b sẽn na n zarb ned n ges a yakẽ la sẽn wõnd rẽ, tõe tɩ yaa rẽnda la yãmb sẽn rat n goma wε? La b yeele: yaa woto. La a yeel yã: yẽnda yaa zarb-n-gesg sẽn sεt tɩ ned sã n geel a meng n na n gese, la zũnuub-rãmb n be beenẽ tɩ b tõe n yaaf ne tʋʋm sõma, wala Pʋʋsg la no-loeer la sara-rãmb maanego. La ãn n wʋm Nabiyaamã (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga) t'a gomd fɩtnã ning sẽn na n gũbg fãa gillã, a bedremã keelem la a sẽegrã waoogr yĩngã, n rãmbd wala mogr koom sẽn rãmbd to-to ningã? Tɩ nebã sĩndi, t'a Hʋzayfa ɭbn Al-Yamaan (Wẽnd yard be b yiibã yĩnga) yeele: mam wʋm-a lame. T'a ʿƲmar sũurã yɩ noogo, (Wẽnd yard be a yĩnga) t'a yεεl-a: Ad Wẽnd maan f baaba neer ne a sẽn rog fo buudã. T'a Hʋzayfa yeele: Nɑbiyɑɑmã yeelame (Wẽnd pʋʋsg lɑ A tɩlgr be ɑ yĩngɑ): Fɩtnã-rãmbã na n wa vẽnegame n tʋg n tablg ninsaal fãa sũurẽ, wala kãnkãr pĩir sẽn tabend ned ning sẽn gãe a zugã lʋgẽ, la a basd vũun sũurẽ wã a sẽn tablg-a wã keelem, la masɩɩb-kãngã a na n yɩlma noor wʋsgo, rẽnd sũur ninga a sẽn kẽ a pʋgẽ n yɩ a nonglem, n gẽdg-a wala bõn-yõodi gẽdgr la a kõom, b tẽkda a suurẽ wã sabelle, la sũur ning sẽn kɩɩs-a, (tõdg-a) b tẽkda beenẽ peelle, halɩ tɩ sũya wa lebg kõbg a yiibu: sũur sẽn yaa peelle, a sẽn loe lɩɩmaoongã la a sẽn tɩlg n yi bãasã keelem, tɩ fɩtnã-rãmbã ka tablg-a, n ka tall vũun a pʋgẽ, t'a lebg wala kug-saalg sẽn yaa pεεlga, bũmb ka tõe n tablg-a, rẽnd fɩtna ka tõe n nams-a, halɩ t'a wa yek Wẽnde. La sũur a yembrã, a kõbga toeemame n lebg sabelle, fɩtnã-rãmbã keelem, tɩ yaa wala koor sẽn kɩlle, maa sẽn fũgni, koom ka tõe n kẽ a pʋgẽ, yaa woto bal la sũ-kãngã, sõma buud ka yagend-a, yam sõng ka yagend-a, a ka mi sõma, a ka kɩɩsd wẽnga, sã n ka bũmb ning yẽ menga sẽn nong la a tar yamleoogã. La a Hʋzayfa yeela a ʿƲmar: ad fɩtnã-kãensã baa a yembr ka na n puk fo vɩɩmã pʋgẽ ye, la foom ne b sʋka, kʋɩleng n page, la keta bilf tɩ b kao-a. T'a ʿƲmar yeele: b na n kaoo kʋɩlengã kaoob sɩd-sɩdã? Ad b sã n rag n pak-a, tõe t'a lebg n page. La a Hʋzayfa yeel yã: Ayoo, a na n kaoogame, la ad kʋɩleng-kãngã yaa ned tɩ b kʋ-a maa a na n ki a toore. La m sẽn togsã, yaa sɩd sẽn yaa hakɩɩka, a ka yam rãmb n nidg pãng n yeel ye, ad yaa Nabiyaamã hadiisi, (Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga.)

فوائد الحديث

A wilgda fɩtnã gũbgdsã yellã sẽn ta, bala yɩta b pʋgẽ sẽn yaa zɩɩm wɩdeng la arzεgs la yõ-koglg kaalem.

Fɩtnã-rãmb (Masɩɩb) nins sẽn welg toorã, sã n mikame tɩ yaa sẽn kẽed dĩinã pʋgẽ, a soabã b sãbsd-a lame, maa tɩ rẽ yaa bidah maa Wẽnd kɩɩsgo, la sã n mik t'a yaga ne dũni yεla, yẽnda yaa zarb-n-gesg ne a soabã, sẽn yaa tɩlae ne-a yaa a maan sugri.

Wilgdame tɩ sũurã maanda vũun ne fɩtnã-rãmbã sẽn balled a zugã, la segl-sõng soabã yaa ned ning Wẽnd sẽn kãndag-a t'a tabend kãndagrã zugu.

An-nawawiy (Wẽnd na yols-a) a yeelame: Gaf ning b sẽn boond tɩ Tahriirã gʋsd yeelame: hadiisã maanã: tɩ ned sã n tũ a yõor yamleoogo, n maan Wẽnd kɩɩsgo, zũnuub buud fãa, a sẽn tʋmde, kẽeda a sũurẽ wã tɩ yaa lika, la a sẽn wa n lebg woto wã, la zarbgã sẽn paam-a, tɩ lɩslaangã nuura gõbg n bas-a, la sũur yaa wala koore, a sã n kibendi, sẽn be a pʋgẽ wã rʋʋgdame, bũmb me ka tõe n leb n kẽ a kiblgã poorẽ ye.

A Ʋmar sẽn yeel a Hʋzayfa (Togs-m tɩ m kelge) a maanã wã: nigd pãng yel-kãngã pʋgẽ la sẽb f sʋka, sẽb-sʋk ning sẽn ka tara sõngdã buudu.

Wilgda d zu-soabã a ʿƲmar yɩɩdlemã (Wẽnd yard be a yĩnga) la a yaa kʋɩleng sẽn be nebã la fɩtnã-rãmbã sʋka.

التصنيفات

Condemning Whims and Desires