الشرح

ਨਬੀ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ) ਨੇ ਸਹਾਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੋਹਰੀ ਖੈਬਰ ਦੀ ਯਹੂਦੀ ਫੌਜਾਂ 'ਤੇ ਕੱਲ੍ਹ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਜਿੱਤ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸਨੂੰ ਰਾਯਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ — ਉਹ ਝੰਡਾ ਜੋ ਫੌਜ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਖਾਸ ਖ਼ਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਰਸੂਲ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਤੇ ਰਸੂਲ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੱਡੇ ਸ਼ਰਫ ਦੀ ਖ਼ਾਹਿਸ਼ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਹਾਬਾ ਨੇ ਰਾਤ ਭਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਿਆਂ ਇਹੀ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਨੂੰ ਇਹ ਝੰਡਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ? ਜਦੋਂ ਸਵੇਰ ਹੋਈ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਸਹਾਬਾ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਦੀ ਖਿਦਮਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ, ਹਰ ਕੋਈ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਵੱਡਾ ਸ਼ਰਫ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਤਦ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਅਲੀ ਬਿਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ। ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਤਕਲੀਫ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਉਹ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਬਤਲਾ ਹੈ)। ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਅਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਉਹ ਅਲੀ ਨੂੰ ਲਿਆਏ। ਨਬੀ ਅਕਰਮ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁਬਾਰਕ ਥੂਕ ਅਲੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਲਾਈ ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਦੁਆ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਬੀਮਾਰ ਹੋਇਆ ਹੀ ਨਾਹ ਸੀ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਝੰਡਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਆਹਿਸਤਾ ਆਹਿਸਤਾ ਅੱਗੇ ਵਧੇ, ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਕੋਲ ਨ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਦਾਅਤ ਦੇਵੇ, ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਮੰਨਣ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਫ਼ਰਾਇਜ਼ ਦੱਸੇ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ। ਫਿਰ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਅਲੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲ ਬੁਲਾਣਾ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸਵਾਬ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਬੰਦਾ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਹੀ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦਾ ਸਬਬ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਲਈ ਲਾਲ ਉੱਟਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧ ਕੇ ਹੈ — ਜੋ ਕਿ ਅਰਬ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਮਾਲ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਚਾਹੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਜ ਲੈ ਲਵੇ ਜਾਂ ਸਦਕਾ ਕਰ ਦੇਵੇ।