“ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮਤਮ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੇ ਉਹ ਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ…

“ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮਤਮ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੇ ਉਹ ਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: ‘ਮੇਨੂ ਅੱਗੇ ਲੈ ਚਲੋ।’

ਅਬੂ ਸਈਦ ਖੁਦਰੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅੰਹੂ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: “ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮਤਮ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੇ ਉਹ ਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: ‘ਮੇਨੂ ਅੱਗੇ ਲੈ ਚਲੋ।’ ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਅਣਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: ‘ਹਾਏ! ਕਿੱਥੇ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ?’ ਇਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਸੁਣਦੀ ਹੈ ਸਿਵਾਏ ਇਨਸਾਨ ਦੇ, ਅਤੇ ਜੇ ਇਨਸਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਣ ਲੈਂਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।”

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਤਮ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਪੱਟੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਮੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੇ ਉਹ ਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਮੈਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਚਲੋ,” ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨੀਕੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਅਣਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਕ ਨਾਕਰਾਮੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ: “ਹਾਏ, ਇਹ ਕਿੱਥੇ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ?” ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਜ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਸੁਣਦੀ ਹੈ ਸਿਵਾਏ ਇਨਸਾਨ ਦੇ, ਅਤੇ ਜੇ ਇਨਸਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਣ ਲੈਂਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ।

فوائد الحديث

ਸਲਾਹੀਅਤ ਵਾਲਾ ਮਰਦਾ ਮਤਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੇਕ ਸੁਨੇਹੇ ਵੇਖਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਾਫ਼ਰ ਡਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੇਖਦਾ ਹੈ।

ਕੁਝ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦਾ, ਅਤੇ ਇਨਸਾਨ ਲਈ ਇਹ ਸੁਣਨਾ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ।

ਸੁੰਨਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਨਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ; ਕਿਉਂਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ।

التصنيفات

The Barzakh Life (After death Period)