فوائد الحديث

ਮੰਗਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਤਰਗੀਬ।

ਰੋਜ਼ੀ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਦੀ ਤਰਗੀਬ, ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਮੁਲਜ਼ਮ ਆਦਮੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਸਧਾਰਨ ਜਾਂ ਘੱਟ ਪੱਧਰੀ ਕਲਾ-ਕੌਸ਼ਲ ਅਪਣਾਏ।

ਇਸਲਾਮ ਭਿਖਮੰਗੀ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੈ؛ ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੇ ਕਮਾਈ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਔਖੀ ਹੋਵੇ — ਜਿਵੇਂ ਲੱਕੜੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਕੰਮ।

ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋਵੇ, ਤਦੋਂ ਮੰਗਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ।

ਸਰਦਾਰ ਜਾਂ ਸੱਤਾ ਵਾਲੇ ਤੋਂ ਜਰੂਰਤ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮੰਗਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:**"ਜੋ ਲੋਕ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੋਲਾ ਢੋਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਹਿ ਦਿਓ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਢੋਵਾਂ, ਤਾਂ ਉਹ ਮੁੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੰਜੂਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਖਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਉਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ।"** [ਅਤ-ਤੋਬਾ: 92]

ਜੋ ਬੰਦਾ ਮੰਗਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਜਾਂ ਲੱਕੜ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰਥ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਲਈ ਮੰਗਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ੋਰ-ਜਬਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮੰਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:

**"ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ੋਰ-ਜਬਰ ਨਾਲ ਮੰਗਦੇ ਨਹੀਂ।"** [ਅਲ-ਬਕਰਾ: 273]

ਇਬਨ ਨਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਰਗੀਬ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ **ਦਾਤਕਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ, ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਦੀ ਕਮਾਈ ਤੋਂ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਹਲਾਲ ਰੋਜ਼ੀ ਕਮਾਉਣਾ**।