الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁਨਾਹ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁਨਾਹ ਸ਼ਿਰਕ ਕਬਰ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਰੱਬ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦੇਵਤਾ ਜਾਂ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਇਲਾਹੀਅਤ, ਰਬੂਬੀਅਤ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਨਾਮਾਂ ਅਤੇ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਠਹਿਰਾਏ। ਇਹ ਗੁਨਾਹ ਰੱਬ ਸਿਵਾਏ ਤੌਬੇ ਦੇ ਨਹੀਂ ਮਾਫ ਕਰਦਾ, ਅਤੇ ਜੇ ਇਸ ਗੁਨਾਹ ਵਾਲਾ ਬਿਨਾਂ ਤੌਬੇ ਦੇ ਮਰ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਜਿੰਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗਾ। ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ, ਡਰ ਕੇ ਕਿ ਉਹ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਖਾਏ, ਗੁਨਾਹ ਹੈ। ਜਾਨ ਮਾਰਨਾ ਹਰਾਮ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਦੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਕਾਤਲ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਦੋਸ਼ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਸ਼ ਇਸ ਵਕਤ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਾਤਲ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹ ਡਰ ਹੋਵੇ ਕਿ ਮਰਾ ਹੋਇਆ ਉਸਦੇ ਰੱਬ ਦੀ ਰਜ਼ਕ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝਾ ਕਰੇਗਾ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦਾ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੀ ਬੀਵੀ ਨਾਲ ਜ਼ਿਨਾ ਕਰਨਾ, ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਚਲਾਕੀ ਜਾਂ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਗੁਆਂਢੀ ਦੀ ਬੀਵੀ ਨੂੰ ਫੁਸਲਾ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਨਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਦੀ ਵਸ਼ ਵਿਚ ਆ ਜਾਵੇ। ਜ਼ਿਨਾ ਹਰਾਮ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਹੜੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਜ਼ਿਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਉਹ ਗੁਆਂਢੀ ਦੀ ਬੀਵੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਗੁਨਾਹ ਦਾ ਵੋਬਰ ਔਰ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਰੀਅਤ ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਨਾਲ ਭਲਾਈ, ਨੇਕਸਲੂਕੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਸਾਥੀਅਤਾ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।