فوائد الحديث

شیطان همیشه در هر مسیری در پی انسان است؛ تا او را از طاعت الله متعال بازدارد، و بنده را از شیطان جز با استعانت از الله متعال و گرفتن اسباب پیشگیری و حفاظت راه نجات نیست.

ذکر و عبادت الله متعال در روح نشاط و در سینه گشایش و فراخی ایجاد می کند، تنبلی و رخوت را طرد نموده، و غم و کینه را از بین می برد؛ چون ذکر الله متعال شیطان را طرد می کند و این از وسوسۀ اوست.

مؤمن از توفیق الله متعال برای انجام اطاعتش خوشحال می شود، و به دلیل کوتاهی از درجات فضیلت و کمال، افسرده می شود.

غفلت و جمود در طاعات از جمله کارها و تزیین شیطان است.

این سه مورد - ذکر الله، وضوء، و نماز - شیطان را دفع می کند.

گره از طرف شیطان است، مخصوصاً در پشت سر؛ زیرا مرکز قدرت و محدودۀ تصرف اوست، پس هرگاه به آن گره ببندد، می تواند بر روح انسان مسلط شود و او را بخواب ببرد.

ابن حجر عسقلانی فرمود: ذکر شب در قول او "عليك ليل"، ظاهراً منظور آن خواب شب است.

ابن حجر عسقلانی می گوید: برای ذکر هیچ چیز خاصی تعین نشده که دیگری جاگزین آن نباشد، بلکه هر چیزی که در ذکر الله صدق کند کفایت می کند، تلاوت قرآن و خواندن حدیث نبوی و مشغول شدن به علم شرعی شامل ذکر می باشد. اولین چیزی که در ذکر گفته می شود این است که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرمایند: هر که شب بیدار شود و بگوید:(لا إله إلا الله وحده لا شريك له، له الملك وله الحمد وهو على كل شيء قدير، الحمد لله، وسبحان الله، ولا إله إلا الله، والله أكبر، ولا حول ولا قوة إلا بالله، ثم قال: اللهم اغفر لي، أو دعا استجيب له، فإن توضأ قُبلت صلاته)

(نیست معبود بر حق مگر الله یگانه که شریک ندارد، فرمانروایی از آن اوست و حمد و ستایش از آن اوست و او بر هر چیزی تواناست، حمد و ستایش مخصوص اوست، او منزه است، و معبود بر حق جز الله نیست، و الله بزرگ است و هیچ نیروی و قوت جز با الله نیست، سپس بگوید: الهی مرا ببخش، و اگر دعا کند مستجاب می شود، و اگر وضو بگیرد نمازش پذیرفته می شود.

به روایت بخاری.