ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੋਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤਿੰਨ ਗੰਢ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਗੰਢ ਦੇ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਤ ਲੰਮੀ ਹੋ…

ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੋਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤਿੰਨ ਗੰਢ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਗੰਢ ਦੇ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਤ ਲੰਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਤ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੋਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤਿੰਨ ਗੰਢ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਗੰਢ ਦੇ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਤ ਲੰਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਤ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਜਾਗ ਕੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰੇ ਤਾਂ ਇੱਕ ਗੰਢ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੇ ਵੁਧੂ ਕਰੇ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਗੰਢ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,ਜੇ ਨਮਾਜ ਪੜ੍ਹੇ ਤਾਂ ਤੀਜੀ ਗੰਢ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,ਫਿਰ ਸਵੇਰੇ ਉਹ ਚੁਸਤ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਬੁਰੇ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦਾ ਹੈ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ੈਤਾਨ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਾਤ ਦੀ ਨਮਾਜ ਜਾਂ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ ਲਈ ਉਠਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੌਮਿਨ ਸੌਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਉਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ (ਮੂੰਹ ਦੇ ਪਿੱਛੇ) ਤਿੰਨ ਗੰਢ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੋਮਿਨ ਜਾਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀਆਂ ਫਿਟਕੜਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇੱਕ ਗੰਢ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਵੁਜ਼ੂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਗੰਢ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। * * * ਜੇ ਉਹ ਖੜਾ ਹੋ ਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੇ ਤਾਂ ਤੀਜੀ ਗੰਠ ਖੁਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਤੰਦਰੁਸਤ ਤੇ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਵਾਲਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਆਪਣੇ ਰੱਬ ਵੱਲੋਂ ਇਬਾਦਤ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬੀ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਸਾਡੇ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮਾਫੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ 'ਤੇ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀਆਂ ਗੰਠਾਂ ਅਤੇ ਹੌਸਲਾ ਠੱਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਹ ਬੁਰਾ ਸੁਭਾਅ, ਉਦਾਸ ਦਿਲ ਵਾਲਾ, ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਤੋਂ “ਸੁਸਤਾ” ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੀ ਕੜੀ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

فوائد الحديث

ਸ਼ੈਤਾਨ ਹਰ ਰਾਹ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੋਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਰੱਬ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੋਂ ਰੁਕ ਜਾਵੇ। ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ੈਤਾਨ ਤੋਂ ਬਚਤ ਸਿਰਫ਼ ਰੱਬ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਉਪਾਇਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਰੱਬ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਰੂਹ ਵਿੱਚ ਤਰੁੰਮਤੀ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਦਾ ਖੁਲਣਾ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਆਲਸ ਅਤੇ ਮੰਦੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੂੰ ਭਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਫਿਕਰਾਂ ਦਾ ਸਬਬ ਹੈ।

ਮੁਮਿਨ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਆਗਿਆ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤੌਫੀਕ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨੇਕੀਆਂ ਤੇ ਕਮਾਲ ਦੀਆਂ ਦਰਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਾਟ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਉਦਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੇਕ ਅਮਲਾਂ ਤੋਂ ਗਫ਼ਲਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਪਿੱਠ ਫੇਰ ਲੈਣਾ, ਇਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਵਸਵਸੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਚਾਲ ਹੈ।

ਇਹ ਤਿੰਨ ਗੱਲਾਂ — ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ, ਵੁਜ਼ੂ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨੀ — ਸ਼ੈਤਾਨ ਨੂੰ ਭਜਾ ਦੇੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸ਼ੈਤਾਨ ਵਲੋਂ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਗੰਢ ਲਾਉਣਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਤਾਕਤਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਥਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਥੇ ਗੰਢ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਰੂਹ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਨੀਂਦ ਤਾਰੀ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ।

ਇਬਨ ਹਜਰ ਅਸਕਲਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਰਾਤ ਹੈ" ਵਾਲੇ ਕਹਿਣ ਵਿੱਚ "ਰਾਤ" ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜ਼ਾਹਰੀ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ।

ਇਬਨ ਹਜਰ ਅਸਕਲਾਨੀ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਜ਼ਿਕਰ ਲਈ ਕੋਈ ਖਾਸ ਕਲਮਾ ਮੁਤਾਇਨ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜਿਸ ਦੇ ਬਗੈਰ ਹੋਰ ਕੁਝ ਕਬੂਲ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਬਲਕਿ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਰਆਨ ਦੀ ਤਿਲਾਵਤ, ਹਦੀਸ ਪਾਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਸ਼ਰਈ ਇਲਮ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਗ਼ੂਲ ਹੋਣਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਉਚਿਤ ਜ਼ਿਕਰ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: 'ਜੋ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ: (ਲਾਅ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹੁ ਵਹਦਹੂ ਲਾ ਸ਼ਰੀਕ ਲਹੂ, ਲਹੂਲ ਮਲਕੁ ਵ ਲਹੂਲ ਹਮਦੁ ਵ ਹੂਅ ਅਲਾ ਕੁੱਲਿ ਸ਼ੈਇਨ ਕਦੀਰ। ਅਲਹਮਦੁ ਲਿੱਲਾਹ, ਵ ਸੁਭਾਨ ਅੱਲਾਹ, ਵ ਲਾ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ, ਵ ਅੱਲਾਹੁ ਅਕਬਰ, ਵ ਲਾ ਹੌਲਾ ਵਲਾ ਕੂਵਤਾ ਇੱਲਾ ਬਿੱਲਾਹ), ਫਿਰ ਕਿਹਾ: ਅੱਲਾਹੁਮਮਗ਼ਫ਼ਿਰਲੀ, ਜਾਂ ਦुआ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਦुआ ਕਬੂਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਉਸ ਨੇ ਵੁਜ਼ੂ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਕਬੂਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।'"

ਇਹ ਹਦੀਸ ਬੁਖਾਰੀ ਨੇ ਰਿਵਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।

التصنيفات

Excellence of Ablution, Benefits of Remembering Allah