n'i ye mɔgɔw ye u bɛ tugu haya minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔn fɛ o de kɔ, Ala y'olu de kofɔ, aw y'aw kɔlɔsi u la

n'i ye mɔgɔw ye u bɛ tugu haya minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔn fɛ o de kɔ, Ala y'olu de kofɔ, aw y'aw kɔlɔsi u la

A minɛna ayisa la Ala diɲɛna a ma a ko: Kira ye ni haya n kalan nɛɛma ni kisi b'a ye: { A le de ye gafɛ jìgì i kan haya bangenenw b'a la olu ye gafe lasulu ye, tɔw bɔlen bɛ ɲɔgɔn ma, mɔgɔ minnu b'a la ni jɛngɛli b'o lu dusukun na ka bɔ tuɲa ma, olu bɛ tugu minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔnma de kɔ, bàlawu ni kɔrɔyɛlɛmali boloma, mɔgɔ si t'a kɔrɔdɔn fo n'a kɛra Ala ye ani donni baa jɔnjɔnw, u b'a fɔ an limaniyala a la a bɛɛ bɔra an danbaa de yɔrɔ, mɔgɔ si tɛ waju ni nin ye fo n'a kɛra hakili dùngew ye} [Imurana ka denbaya kofɔ suran 7]. Ayisa ko: kira ko kisi b'a ye: <>.

الشرح

Kira ye ni haya n kalan kisi b'a ye: {A le de ye gafɛ jìgì i kan haya bangenenw b'a la olu ye gafe lasulu ye, tɔw bɔlen bɛ ɲɔgɔn ma, mɔgɔ minnu b'a la ni jɛngɛli b'o lu dusukun na ka bɔ tuɲa ma, olu bɛ tugu minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔn fɛ o de kɔ, bàlawu ni kɔrɔyɛlɛmali boloma, mɔgɔ si t'a kɔrɔdɔn fo n'a kɛra Ala ye ani dɔnni baa jɔnjɔnw, u b'a fɔ an limaniyala a la a bɛɛ bɔra an danbaa de yɔrɔ, mɔgɔ si tɛ waju ni nin ye fo n'a kɛra hakili dùngew ye}, Ala ka kibaruyali kɛ k'a fɔ a le de ye kurana jìgin a ka Nabiɲuman kan,kiti walawalalen bɛ min kɔnɔ, a kiiti dɔnnen do ɲagami t'a la, o de ye kurana lasulu ye ani seginyɔrɔ, seginyɔrɔ don fɔnkɔɲɔgɔya waati la, haya wɛrɛw b'a la o kɔrɔ bɛ sɛ ka táli kɛ caman na, a laɲini bɛ ɲagami dɔw ma, wali a le b'a bìsìgi k'u kɔrɔ bɛ fɔ ɲɔgɔn kɔ, o kɔfɛ Ala ye mɔgɔw ka baara kɛcogo ɲɛfɔ ni haya suguya nin nuw la, minnu b'a la ni jɛngɛli b'olu dusukunna ka bɔ tuɲa ma olu bɛ haya walawalalen to yen, min kɔrɔ bɔlen bɛ ɲɔgɔn ma k'o ta, u b'o kɛ laɲagamini jɛnsɛni kaman ani ka mɔgɔw la fili, ani k'a fàsari u nin dìɲɛkow la, n ka dɔnnibaa sàbatilenw olu bɛ haya bɔleɲɔgɔnfɛ ninnu dɔn, u b'a segin ka taa walawalalen ma, u bɛ limaniya a la ani k'a bɔra kɔrɔtalen tigi Ala de yɔrɔ sanuya b'a ye, a tɛ sɛ k'a ɲagami wali ka fɔ ɲɔgɔnko, n ka mɔgɔsi tɛ o dɔn wali ka waaju n'a ye fo n'a kɛra hakilimaw ye. O kɔfɛ kira ko kisi b'a ye limaniyajɔnw bá ma ayisata ma Ala diɲɛna a ma k'a fɔ n'a ye mɔgɔw ye u bɛ tugu hayaw minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔn fɛ de kɔ, Ala y'olu de kofɔ a ka haya kɔnɔ ko { mɔgɔ minnu b'a la ni jɛngɛli b'o lu dusukun na} aw y'aw kɔlɔsi u la aw kana u lamɛn.

فوائد الحديث

Haya walawalalen kurana hayaw la: o ye minnu kɔrɔ jɛyara k'a kiti bange,

Kɔrɔ bɔleɲɔgɔnma : o ye min kɔrɔ bɛ tàli kɛ caman na n'a màgo bɛ faamuya ni jateminɛ la.

Ladili ka bɔ dusukun jɛngɛnenw kafoli ma ani bidayamɔgɔw ani mɔgɔ minnu bɛ ko ferekelenw lajɛnsɛ walasa ka mɔgɔw lafili k'u la siga.

Haya labanni ni Ala kumakan ye:{mɔgɔ si tɛ waaju ni nin ye fo n'a kɛra hakili dùngew ye} lebu de don dusukun jɛngɛnenw ye, màjàmuli don dɔnnibaa lakikaw ye, o kɔrɔ: ni mɔgɔ min hakili ma jìgi ka waaju, ko a tugura a nin dìɲɛko kɔ, o tɛ hakili dùnge ye.

Tuguli haya minnu bɔlen bɛ ɲɔgɔn fɛ o ye dusukun jɛngɛnin sababu dɔ ye.

Haya minnu kɔrɔ bɛ sɛ ka tàlikɛ dɔwɛrɛ la o seginin ka taa haya walawalalenw ma o ye diyagoya ye.

Ala ye kurana fan dɔ walawala ka fan dɔ kɔrɔ kɛ a bɛ tàli kɛ kɔrɔ caman na, mɔgɔw lajarabili de kaman, yaasa limaniyajɔnw ka bɔ mɔgɔ fililenw na.

Haya Kɔrɔ ka tàlikɛ kɔrɔw la kurana kɔnɔ: o bɛ dɔnnibaaw ka fusamanciya de yira u tàna kan, ani ka hakili ka làfu yira ; yaasa u k'u kolon u tìgi ye ka jɔ u ka dɛsɛ la.

Dɔnni dɔnnakarili fusamanciya ani sabali a kan jakoya la.

Kurana fàsaribagaw ye kɔrɔ fila fɔ n'i jɔra {Ala} kumaden kan ni haya n kɔnɔ kalan kɛtɔla, n'o ye Ala kumakan ye: { mɔgɔ si t'a kɔrɔdɔn fo n'a kɛra Ala ye ani donnibaa jɔnjɔnw}. Ni mɔgɔ min y'i jɔ fo n'a kɛra {Ala ye} o yɔrɔ la, laɲini bɛ kɛ ko dɔnni n'a lakika ye, sira tɛ sɔrɔ k'a dɔn ni Ala tɛ, i n'a fɔ nín koɲɛ ani duniya wulili Ala kelen dɔrɔn bɛ min dɔ, dɔnni baa jɔnjɔn bɛ limaniya o la k'a kɔrɔ lakika segin ka taa Ala ma, u b'a minɛ ten, ni mɔgɔ min y'a bɛɛ tùgu ɲɔgɔn na a ma jɔ {Ala} kumaden kan hayakɔnɔ, kɔrɔbangenen làɲini bɛ kɛ fàsarili ye ani walawalali ye, a bɛ kɛ Ala b'a dɔn dɔnnibaa jɔnjɔnw fana b'a dɔn, u bɛ limaniya a la k'a segin ka taa walawalalen ma.