إعدادات العرض
ڤێجا ئه‌گه‌ر ته دیت هنده‌ك كه‌س یێ دویڤچوونا وان ئایه‌تان دكه‌ن یێن ڕامانا وان نه‌یا ئاشكه‌رایه؛ هنگی بزانه ئه‌ڤه ئه‌ون یێن خودێ ناڤێ وان ئینای (به‌حسێ…
ڤێجا ئه‌گه‌ر ته دیت هنده‌ك كه‌س یێ دویڤچوونا وان ئایه‌تان دكه‌ن یێن ڕامانا وان نه‌یا ئاشكه‌رایه؛ هنگی بزانه ئه‌ڤه ئه‌ون یێن خودێ ناڤێ وان ئینای (به‌حسێ وان كری)، ڤێجا هشیاری وان به
ژ عائیشایێ (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) ئه‌ڤ ئایه‌ته خواند: {هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ، وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ، وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} [آل عمران: 7]، ئانكو: ((ئه‌و ب تنێیه يێ قورئان بۆ ته ئينايه خوارێ: هنده‌ك ئايه‌ت ژێ د بنه‌جهـ و ڕامان ئاشكه‌رانه، ئه‌ون بناخه‌يێ په‌ڕتووكێ يێ كو ل ده‌مێ تێك ئالۆزییێ دڤێت لێزڤڕين بۆ بهێته‌كرن و هنده‌ك ئايه‌تێن دى ژێ نه د ئاشكه‌رانه پتر ژ ڕامانه‌كێ ژێ دچیت و ڕامانا وان ئاشكه‌را نابیت هه‌تا نه‌هێنه دانان ب ڕه‌خ وانڤه يێن ئاشكه‌را، ڤێجا خودانێن مه‌ژییێن نه‌ساخ و سه‌رداچووى، ژ به‌ر دلێ وان يێ خراب دويڤچوونا ڤان ئايه‌تێن نه‌ئاشكه‌را دكه‌ن، دا ل به‌ر خه‌لكى به‌رزه‌كه‌ن و وان د سه‌ردا ببه‌ن و دا وه‌سا وه‌ربادانێ بێخنێ كو ل دويڤ بۆچوونێن وان يێن نه‌حه‌ق بچن. ژ خودێ پێڤه‌تر كه‌س ڕامانا ڤان ئايه‌تان نزانیت، و يێن موكوم د زانينێدا دبێژن: مه باوه‌رى ب ڤێ قورئانێ هه‌يه، ئه‌و هه‌مى ژ ده‌ڤ خودايێ مه و ل سه‌ر ئه‌زمانێ پێغه‌مبه‌رێ وى (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) بۆ مه هاتییه و ئه‌و تشتێ نه‌ئاشكه‌را ژێ دداننه د گه‌ل يێ ئاشكه‌را، هه‌ما ئه‌و ب دروستى د ڕامانان دگه‌هن و بيرا خۆ لێ دئيننه‌ڤه يێن خودان ئه‌قلێن دروست)). گۆت: پاشی پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((ڤێجا ئه‌گه‌ر ته دیت هنده‌ك كه‌س یێ دویڤچوونا وان ئایه‌تان دكه‌ن یێن ڕامانا وان نه‌یا ئاشكه‌رایه؛ هنگی بزانه ئه‌ڤه ئه‌ون یێن خودێ ناڤێ وان ئینای (به‌حسێ وان كری)، ڤێجا هشیاری وان به)).
الترجمة
العربية English မြန်မာ Svenska Čeština ગુજરાતી Yorùbá Nederlands اردو Español Bahasa Indonesia ئۇيغۇرچە বাংলা Bosanski සිංහල हिन्दी Tiếng Việt Hausa മലയാളം తెలుగు Kiswahili پښتو অসমীয়া Shqip دری Ελληνικά Български Fulfulde ಕನ್ನಡ Кыргызча Lietuvių Română Kinyarwanda Српски тоҷикӣ O‘zbek नेपाली Kurdî Wolof Moore Français Українська Tagalog Azərbaycan தமிழ் Bambara Deutsch ქართული Português Македонски Magyar Русский 中文 فارسی ភាសាខ្មែរ አማርኛ Malagasy Oromoo ไทย मराठी ਪੰਜਾਬੀ Türkçe Lingala Italiano Danskالشرح
پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) ئه‌ڤ ئایه‌ته خواند: {هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ، وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ، وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} [آل عمران: 7]، خودایێ مه‌زن د ڤێ ئایه‌تێدا به‌حسێ هندێ دكه‌ت كو ئه‌وی قورئان بۆ پێغه‌مبه‌رێ خۆ ئینایه خوار، ئه‌و قورئانا كو هنده‌ك ئايه‌ت ژێ د بنه‌جهـ و ڕامان ئاشكه‌رانه و حوكمێن وان د دیارن و چ ئالۆزی تێدا نینه، ئه‌ون بناخه و لێڤه‌گه‌ڕێ په‌ڕتووكێنه كو ل ده‌مێ تێك ئالۆزییێ دڤێت لێزڤڕين بۆ بهێته كرن، كا چاوا هنده‌ك ئايه‌تێن دى ژێ نه د ئاشكه‌رانه پتر ژ ڕامانه‌كێ ژێ دچن و ڕامانا وان ل به‌ر هندەك خه‌لكی یا ڕۆهن و ئاشكه‌را نینه، یان خه‌لك هزر دكه‌ت كو هه‌ڤدژی یا د ناڤبه‌را وێ ئایه‌تێ و ئایه‌تا دیدا هه‌ی، پاشی خودێ سه‌ره‌ده‌رییا خه‌لكی د گه‌ل ڤان جۆره ئایه‌تان دیار كر، ڤێجا ئه‌وێن دلێ وان خواربوونه‌ك تێدا هه‌ی ژ حه‌قییێ؛ ئایه‌تێن ڕامانا وان یا ئاشكه‌را دهێلن و دويڤچوونا ئايه‌تێن نه‌ئاشكه‌را دكه‌ن، مه‌ره‌ما وان ب ڤێ چه‌ندێ ئه‌ڤه‌یه دا گومانان به‌لاڤ بكه‌ن و ل به‌ر خه‌لكى به‌رزه‌كه‌ن و وان د سه‌ردا ببه‌ن و دا وه‌سا وه‌ربادانێ بێخنێ كو ل دويڤ بۆچوونێن وان يێن نه‌حه‌ق بچن. به‌لێ كه‌سێن بنه‌جھ د زانينێدا؛ ئه‌و ڤان ئایه‌تێن ڕامانان وان یا ئاشكه‌را نینه دزانن و وان بۆ ئایه‌تێن ڕامانا وان یا ئاشكه‌را بیت دزڤڕینن، و باوه‌رییێ ب وێ دئینن و كو ئه‌و هه‌مى ژ ده‌ڤ خودايێ مه‌زنه و د شیاندا نینه ڕامانا وێ یا به‌رزه و ئالۆز بیت یان هه‌ڤدژی بكه‌ڤیته تێدا، به‌لێ كه‌س بیرا خۆ ل ڤێ نائینیت و بۆ خۆ وانه‌یان ژ ڤێ چه‌ندێ وه‌رناگریت ب تنێ كه‌سێن خودان ئه‌قلێن دروست نه‌بن. پاشی پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆته عائیشایا دایكا باوه‌رداران (خودێ ژێ ڕازی بیت) كو ئه‌گه‌ر ته ئه‌و كه‌س دیتن یێن دویڤچوونا وان ئایه‌تان دكه‌ن یێن ڕامانا وان نه‌یا ئاشكه‌رایه؛ هنگی بزانه ئه‌ڤه ئه‌ون یێن خودێ د گۆتنا خۆدا: {فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ} ناڤێ وان ئینای (به‌حسێ وان كری)، ڤێجا هشیاری وان به و گوهدارییا وان نه‌كه.فوائد الحديث
ئایه‌تێن قورئانێ یێن موحكه‌م: ئه‌و ئایه‌تن یێن به‌ڵگه‌بوونا وان یا ڕۆهن بیت و ڕامانا وان یا دیار و ئاشكه‌را بیت، ئایه‌تێن موته‌شابیھ ژی: ئه‌و ئایه‌تن یێن پتری ڕامانه‌كێ د ناڤ خۆدا هه‌لدگرن و پێدڤی ب به‌رێخۆدان و تێگه‌هشتنێنه.
هشیاربوون ژ تێكه‌لیكرنا كه‌سێن سه‌رداچووی و بیدعه‌چی و ئه‌و كه‌سێن ئاریشه و گومانان به‌لاڤ دكه‌ن پێخه‌مه‌ت سه‌ردابرنا خه‌لكی و بۆ هندێ دا گومانان بۆ وان دروست بكه‌ن.
ب دویماهیك ئینانا ئایه‌تێ ب ڤێ گۆتنێ: {وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} ب ڕه‌نگه‌كێ نه‌یێ ئاشكه‌را دهاڤێژیته كه‌سێن سه‌رداچووی و په‌سنێن كه‌سێن بنه‌جھ و موكوم د زانینێدا دكه‌ت، ئانكو: ئه‌و كه‌سێ بیرا خۆ لێ نه‌ئینیته‌ڤه و بۆ خۆ وانه‌یان ژێ وه‌رنه‌گریت و دویڤچوونا حه‌ز و دلچوونێن خۆ بكه‌ت؛ ژ خودانێن ئه‌قلێن دروست نینه.
دویڤچوونا وان ئایه‌تێن پتری ڕامانه‌كێ ژێ دچن؛ ئه‌گه‌ره‌كه بۆ سه‌رداچوونا دلی.
پێدڤییه ئایه‌تێن موته‌شابیھ یێن كو دبیت ڕامانا وان نه‌هێته زانین بۆ ئایه‌تێن موحكه‌م بهێنه زڤڕاندن.
خودێ هنده‌ك ئایه‌تێن قورئانێ یێن كرینه موحكه‌م و هنده‌كێن دی یێن كرینه موته‌شابیھ، ئه‌ڤه ژی وه‌ك تاقیكرنه‌ك بۆ خه‌لكی، دا خودانێن باوه‌رییێ ژ خودانێن سه‌رداچوونێ بهێنه جوداكرن.
هه‌بوونا ئایه‌تێن موته‌شابیھ د قورئانێدا: دیاركرنا قه‌در و بهایێ زانایان تێدایه ل سه‌ر كه‌سێن دی و ئاماژه‌یه ب وێ چه‌ندێ كو ئه‌قل نه‌شێت دۆرێ ل هه‌می تشتان بگریت و هه‌می تشتان بزانیت، ئه‌ڤه ژی بۆ هندێ دا خۆ ڕاده‌ستی خودایێ خۆ بكه‌ن و دانپێدانێ ب بێشیانییا خۆ بكه‌ن.
قه‌در و بهایێ بنه‌جھبوونێ د زانینێدا و گرنگییا خۆڕاگرییێ ل سه‌ر وێ ڕێكێ.
موفه‌سر و ڕاڤه‌كه‌رێن قورئانێ ل دۆر ڕاوه‌ستیانا ل سه‌ر په‌یڤا (الله) ئه‌وا كو د ڤێ ئایه‌تێدا هاتی: {وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ، وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}، دوو بۆچوون هه‌نه: ئه‌و كه‌سێ ل سه‌ر په‌یڤا (الله) ڕاوه‌ستیا؛ هنگی ڕامانا (التأویل) د ئایه‌تێدا زانینا ڕاستی و حه‌قیقه‌ت و چاوانییا تشتییه و به‌حسێ وی تشتییه یێ چ شیان و ڕێك نینن بۆ زانین و تێگه‌هشتنا ل وی تشتی، وه‌كی بابه‌تێ ڕۆحێ و ڕابوونا قیامه‌تێ، كو ئه‌ڤه ژ وان تشتانه یێن خودێ زانینا وان ل ده‌ڤ خۆ هه‌لگرتی و كه‌س چ ژێ نزانیت، كه‌سێن ڕاسخ و بنه‌جھ د زانینێدا باوه‌رییێ ب وان دئینن و ڕاستییێن وان دهێلن بۆ خودێ و خۆ ته‌سلیمی خودێ دكه‌ن و سلامه‌ت دبن. به‌لێ هه‌ر كه‌سێ ل سه‌ر په‌یڤا (الله) ڕانه‌وه‌ستیت و به‌رده‌وامییێ بده‌ته خواندنێ؛ هنگی ڕامانا (التأویل) د ئایه‌تێدا دێ بیته ته‌فسیر و دیاركرن و ڕۆهنكرن، ڕامان دێ یا هوسا بیت: خودێ دزانیت و ئه‌و كه‌سێن ڕاسخ و بنه‌جھ د زانینێ ژیدا دزانن، ڤێجا باوه‌رییێ پێ دئینن و بۆ ئایه‌تێن موحكه‌م دزڤڕینن.