((پاقژی نیڤا باوەرییێیە، و (الحَمدُ لِلهِ) تەڕازییێ تژی دکەت و (سُبحانَ اللهِ وَالحَمدُ لِلهِ) ژی د ناڤبەرا ئەسمان و ئەردیدا تژی دكه‌ن - یان تژی دکەت -

((پاقژی نیڤا باوەرییێیە، و (الحَمدُ لِلهِ) تەڕازییێ تژی دکەت و (سُبحانَ اللهِ وَالحَمدُ لِلهِ) ژی د ناڤبەرا ئەسمان و ئەردیدا تژی دكه‌ن - یان تژی دکەت -

ژ ئەبو مالکێ ئەشعەری (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) گۆت: ((پاقژی نیڤا باوەرییێیە، و (الحَمدُ لِلهِ) تەڕازییێ تژی دکەت و (سُبحانَ اللهِ وَالحَمدُ لِلهِ) ژی د ناڤبەرا ئەسمان و ئەردیدا تژی دكه‌ن - یان تژی دکەت -. نڤێژ ڕۆناهییە، خێر و صه‌ده‌قه‌ بەڵگەیە، صەبر و هه‌دار ڕۆناهییە، قورئان بەڵگەیە بۆ تە یان ل سەر تە. هەمی خەلك سپێدێ زوی ژ مال ده‌ردكه‌ڤن (ئانكو ڕۆژا خۆ ده‌ستپێدكه‌ن و بۆ خۆ كار دكه‌ن) و نه‌فسێن خۆ دفرۆشن؛ ڤێجا یان ڤێ نه‌فسێ ئازاد دکەن یان ژ ناڤ دبەن)).

الشرح

پێغەمبەر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) به‌حسێ هندێ دكه‌ت و دبێژیت كو: پاقژییا ب سه‌رڤه‌ ب دەستنڤێژگرتنێ و سەرشووشتنێیە و ئەڤە مەرجە بۆ كرنا نڤێژێ. و گۆتنا: (الحَمْدُ لِلَّهِ تَمْلَأُ الْمِيزَانَ) په‌سنكرنه‌ بۆ خودایێ مه‌زن، سالۆخه‌تكرنا خودێ ژی ب سالۆخه‌تێن ته‌مامییێ ل ڕۆژا قیامەتێ دهێتە کێشان و ته‌ڕازییا کاران پڕ دکەت. و گۆتنا: (سُبْحَانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ) دویرئێخستن و پاقژڕاگرتنه بۆ خودێ ژ هەمی کێماسییان، سالۆخه‌تكرنا خودێ ژی ب سالۆخه‌تێن ته‌مامییێ كو هه‌ر ژ هه‌ژی وی ب خۆنه‌، د گه‌ل حه‌زژێكرن و مه‌زنڕاگرتنا وی؛ د ناڤبەرا ئەسمان و ئەردیدا پڕ دکەت. و (نڤێژ ڕۆناهییە) بۆ عه‌بدی د دلێ وی و ڕویێ ویدا، هه‌روه‌سا د قەبرێ ویدا و د حەشركرنا وی ژیدا. و (خێر و صه‌ده‌قه‌ بورهانه‌) و بەڵگەیە ل سەر ڕاستییا باوەرییا باوەرداری و جوداهییا وی ژ مرۆڤێ دووڕووی یێ کو خۆ ژێ دڤەدزیت و ناكه‌ت، چونكی ئه‌و باوەریێ ب وان سۆز و په‌یمانێن ل سه‌ر وێ هاتینه‌ دان نائینیت. و (صەبر و هه‌دار ڕۆناهییە) - صه‌بر و هه‌دار ژی گرتنا نەفسێیە ژ بێزاربوون و خۆتووڕه‌كرنێ - ڕۆناهییەکە کو گەرمی و سۆتن د گەل وێ پەیدا دبیت، وەکی ڕۆناهییا ڕۆژێ؛ ژ بەر کو ئه‌و یا بزەحمەتە و پێدڤی ب خۆزه‌حمه‌تدان و ماندیبوونا نەفسێ و گرتنا وێیه‌ ژ وێ چەندێ یا کو حەز ژێ دکەت، لەوا به‌رده‌وام خودانێ وێ یێ د ڕۆناهی و ڕاسته‌ڕێبوون و بەردەوامییا ل سەر ڕاستییێدا. ئەڤە صەبر و هه‌داره‌ ل سەر گوهداریا خودێ و ل سه‌ر نه‌كرنا گونەھ و سه‌رپێچیكرنا وی، دیسان صەبر و هه‌داره‌ ل سەر موسیبه‌تان و هه‌می جۆرێن نه‌خۆشییان ل دونیایێ. و (قورئان ژی بەڵگەیە بۆ تە) ب خواندن و کارکرنا ب وێ، یان (بەڵگەیە ل سەر تە) ب هێلانا وێ بێی کارکرن یان خواندن. پاشی پێغەمبەری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) به‌حسێ هندێ كر و گۆت کو هەمی خەلك دچن و بەڵاڤ دبن و ژ خەوا خۆ ڕادبن و بۆ کارێن خۆ یێن جودا ژ مالێن خۆ دەردکەڤن، ڤێجا هنده‌ك ژ وان ل سەر گوهداریا خودێ دمینن و نەفسا خۆ ژ ئاگری ئازاد دکەن، هنده‌كێن دی ژ وان ژ وێ ڕێبازێ دەردکەڤن و دکەڤنە د گونەهاندا و نەفسا خۆ ب چوونا ناڤ ئاگری ژ ناڤ دبه‌ن.

فوائد الحديث

پاقژی دوو جۆرن: پاقژییا ب سه‌رڤه كو‌ ب دەستنڤێژگرتن و سەرشووشتنێیە و پاقژییا ژ ناڤدا كو ب تەوحید و باوەری و کارێ چاکە.

گرنگییا پاراستنا نڤێژێ ژ بەر کو نڤێژ ڕۆناهییه‌ بۆ مرۆڤی ل دونیایێ و ل ڕۆژا قیامەتێ ژی.

خێر و صه‌ده‌قه‌كرن بەڵگەیە ل سەر ڕاستییا باوەرییێ.

گرنگییا کارکرنێ ب قورئانێ و باوەریئینانێ ب وێ داکو ئه‌ڤ قورئانه‌ ببیته‌ بەڵگە بۆ تە نەكو ل سەر تە.

نەفس یا هوسایه‌ ئەگەر تو وێ ب گوهدارییێڤه‌ مژویل نه‌كه‌ی؛ ئه‌و دێ ته‌ ب گونەهێڤه‌ مژویل کەت.

هەر مرۆڤەکێ هه‌بیت؛ دێ هه‌ر كار كه‌ت، ڤێجا یان دێ ب گوهدانێ نه‌فسا خۆ ژ ئاگری ئازاكه‌ت، یان ژی دێ ب سه‌رپێچی و گونه‌هێ ژ ناڤبه‌ت.

صه‌بر و هه‌داركێشانێ پێدڤی ب خۆڕاگری و ب خێر حسابكرنێیه‌ و زه‌حمه‌تی یا د ڤێ چه‌ندێدا هه‌ی و نه‌یا ب ساناهییه‌.