? yɩlgrã a yaa lɩɩmaang pʋsʋka, la Alhamdʋ lillah, a pita tʋʋmã geelg laoko, la sʋbhaanallaah la Alhamdʋ lillaah, b yiibã pitame, maa a pita bũmb ning sẽn be saasã la tẽngã

? yɩlgrã a yaa lɩɩmaang pʋsʋka, la Alhamdʋ lillah, a pita tʋʋmã geelg laoko, la sʋbhaanallaah la Alhamdʋ lillaah, b yiibã pitame, maa a pita bũmb ning sẽn be saasã la tẽngã

Yii a Abɩɩ Maalik Al-As-ariy nengẽ, Wẽnd yard be a yĩnga, a yeelame: Wẽnd Tẽn-tʋʋma, -Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga- yeelame: « yɩlgrã a yaa lɩɩmaang pʋsʋka, la Alhamdʋ lillah, a pita tʋʋmã geelg laoko, la sʋbhaanallaah la Alhamdʋ lillaah, b yiibã pitame, maa a pita bũmb ning sẽn be saasã la tẽngã sʋka, la ad Pʋʋsgã yaa vẽenem, la sãra (doaag) maanego a yaa daliil sẽn wilgd lɩɩmaangã, la ad sugr yaa vẽenem, la Alkʋrãanã a yaa gom lubdga, sẽn na n sõng foom, maa sẽn na n nams foom, ad nebã fãa gilli, b sãta beoogo, n koosd a mengã, be beenẽ sẽn basd a yõor burkĩndi n yi Bugmã, be b pʋgẽ ned sẽn na n halk a yõorã n kẽes-a Bugmã pʋgẽ».

[Sahih/Authentic.] [Muslim]

الشرح

Hadiis-kãngã pʋgẽ, Nabiyaamã, Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩng kõta kibare, tɩ ad yɩlgr ningã sẽn yaa yɩng yɩlgrã, a yɩta ne koom yõgbo la koom soobo, la yẽnda me yaa sart Pʋʋsgã pʋgẽ. La a leb n wilgdẽ tɩ ned sẽn na n yeele: « Alhamdʋ lillah, a yaa bũmb sẽn pit a tʋʋm geelg laoko », yẽ me yaa fo sẽn na n pẽgd Wẽnde, A Naam yɩlgame, la f leb n sɩfd-A ne sɩf-rãmb sẽn pidi, b na n rɩka rẽnda n pees dũni yikr raare, t’a pid tʋʋma laoko. La a leb n wilgdẽ tɩ : « sʋbhaanallaah la Alhamdu lillaah » yeelgo, yẽ me yaa fo sẽn na n yɩlg Naab A Wẽnde, n yi boogr fãa gilli, la f leb n sɩf-A ne sɩfg sẽn pidi, sẽn sõmb ne-A -A Naam yɩ wagelle- n lagem ne A nonglem, la A zɩsgre, yel-kãensã yaa bũmb sẽn piti, sẽn be saasã la tẽngã sʋka. A leb wilgdame tɩ ad : « Pʋʋsgã » yaa vẽenem, a yaa nuura ne yamba, a sũurẽ wã, la a nengẽ wã, la a yaoogẽ wã, la Yikrã raare. N leb n wilgdẽ tɩ doaag maanego, a yaa daliil sẽn wĩnigd muumin lɩɩmaangã sɩda, lɑ a sẽn weleg ne munaafɩkã, sẽn gɩdgdb n ka rat n na n yãk Zakã, n ka sɩdgd a pʋlengã. A leb n wildgame tɩ « sugr » yaa vẽenem, la yẽ me yaa Adam Biig tõog a meng n yi gẽega, la zabre, yaa bũmb sẽn yaa nuura, tɩ tʋʋlem la yõogre, n be yel-kãnga pʋgẽ, t’a yaa wala wĩndtoogã vẽenem, a yaa bũmb sẽn yaa toog ne yõore, n leb n dɑt tɩ fo tõog n wõr yõorã, la f leb n gɩdg yõorã n yi a yamleoogã, rẽnd a soabã ka bakd n be kãndgr pʋgẽ wakat fãa, n be sɩd zugu, la yẽndã me yaa f maan sugri ne Wẽnd tũudmã, la f leb n maan sugri n bas A kɩɩsgã, la f maan sugri ne yεl nins sẽn paam foom, la yel tood gill sẽn paam foom dũni wã pʋgẽ, tɩ f maan sugri. Rẽnd wilgdame tɩ Alkʋrãanã a yaa gom lubdga, ne foom tɩ f sã n karem-a, la f tʋm ne-a, n leb n yaa gom lubdga, n na n nams foom tɩ fo sã n bas-a n ka tʋm ne-a la f ka karemd-a. Rẽ poorẽ tɩ Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩng kõ kibare, tɩ ad nebã fãa gilli, b yitame ned fãa yãgddẽ, lɑ b sẽegdẽ, n yikd b gõeemẽ wã, n yit b zagsẽ wã, n na n tʋg n maan b tʋʋmã kõbg toor-toore, Rẽnd be b pʋgẽ, ned ning sẽn na n tẽeg tɩrga, a tũudmã zugu, tɩ bas a yõorã burkĩndi n yi Bugmẽ wã, la be b pʋgẽ ned ning sẽn na n kɩlle, n bas so-tɩrga n kẽ Wẽnd kɩɩsg pʋgẽ, n halk a yõorã, ne a sẽn na n kẽes-a Bugmã.

فوائد الحديث

Hadiisã wilgdame tɩ yɩlgrã, a yaa kõbg a yiibu, yɩlgr ning sẽn yaa yɩngã, yẽ yɩta ne koomã yõgbo la koomã soobo. La yɩlgr ning sẽn yaa pʋgẽ wã, yẽ yɩta ne Wẽn-yembgo, la sɩd-kũuni, la tʋʋm sõmbse.

Hadiisã wilgda Pʋʋsgã gũusgu a yellã sẽn ta zĩig ninga, bala a yaa nuura ne yamba dũni wã zugu, la alkiyaoom raare.

Sarã wã maanego ɑ yaa bũmb sẽn wildg lɩɩmaangã sɩdgre

A wildga tʋm ne Alkʋrãanã yellã sẽn ta zĩig ninga, la Alkʋrãanã sɩdgre, bʋɩl yĩnga t’a na yɩ daliil n sõng foom, n da wa yɩ dalill sẽn na nams foom ye.

Hadiisã wilgdame tɩ yõorã fo sã n ka maan-a soagl ne Wẽnd tũudum, a na n maana foom soagl ne Wẽn-kɩɩsgo.

Ninsaal fãa yaa tɩlae ne-a t’a tʋme, rẽnd yaa t'ɑ maan tʋʋm ning sẽn na n bas-f yõorã burkĩndi ne tũudum, maa f maan sẽn na n halk-a ne Wẽn-kɩɩsgo.

Sugrã tara tʋlsem tɩ fo tõog f menga la f leb n tẽ keoor a pʋgẽ, la f bãng tɩ keelem wʋsgo n be a pʋgẽ.