الشرح

موعاز -ڕەزاى خواى لێبێت- دەیگیڕێتەوە کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کاتێک وەکو فەرماڕەوا -ئەمیر- ناردی بۆ سەر یەمەن بۆئەوەى زەکات کۆ بکاتەوە، فەرمانى پێکرد سەبارەت بە زەکاتى مانگا: لە سی مانگا؛ یەک مانگای یەک ساڵ -یان زیاتر- یان یەک گوێرەکەى یەک ساڵ -یان زیاتر- وەکو زەکات وەربگرێت، ولە چل مانگا؛ یەک مانگای دوو ساڵ -یان زیاتر- وەکو زەکات وەربگرێت. ودینارێک لە ئاڵتون وەربگرێت لە هەر نامسوڵمانێک کە باڵغ بووبێت وەکو سەرانە -جزیە-، وئەمیش هەژار ودەوڵەمەند دەگرێتەوە، ومەبەست یەک دیناری ئاڵتون لە ساڵێکدا. بەڵام جزیە -سەرانە- بڕیار لەسەردانى دەگەڕێتەوە بۆ ئیجتیهادی -کۆشش کردنی- فەرمانڕەوا -ئیمام-، ئەمیش جیاوازە بە پێی شوێن وکات، وهەژار ودەوڵەمەند، وبەڵگەش لەسەر ئەمە ئەوەیە کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- خۆی ئەم بڕەی دیاریکرد لەسەر خەڵکی یەمەن، بە موعاز فەرمووی: (خذ من كل حالم دينارًا) واتە: (لە هەموو باڵغێک؛ دینارێک وەربگرە -وەکو سەرانە:جزیە-)، بەڵام جزیە زیادی کرد بە پێی لێکدانەوەى ئیمامى عومەر -ڕەزاى خواى لێبێت- کاتێک سەبارەتی بڕیاریدا لەسەر خەڵکی شام.