فوائد الحديث

ਸਹਾਬਿਆਂ ਦੀ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਿਛੇ ਪਿਛੇ ਹੋਣ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਹ ਰੁਕੂ ਤੋਂ ਸੱਜਦੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਨਾ ਕਰਦੇ ਜਦ ਤੱਕ ਨਬੀ ﷺ ਸੱਜਦੇ ਨਾ ਹੋਣ।

ਇਬਨ ਦਕੀਕੁਲ-ਈਦ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਲੰਬੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ।”

ਮਾਮੂਮ (ਮੁਅੱਮਿਨ) ਲਈ ਆਪਣੀ ਇਮਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਹਾਲਤਾਂ ਹਨ:

1. **ਸਬਕ (مسابقة)**: ਇਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਾਮੂਮ ਇਮਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੁਕੂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕ ਜਾਣਾ ਜਾਂ ਸੱਜਦਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੱਜਦਾ ਕਰਨਾ। ਇਹ ਹਰਾਮ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਜ਼ਹਿਰਾ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਮਾਮ ਦੇ ਤਕਬੀਰਤੁਲ-ਇਹਰਾਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਦੁਬਾਰਾ ਪੜ੍ਹਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

2. **ਮੁਆਫ਼ਕਾ (موافقة)**: ਇਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਾਮੂਮ ਇਮਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਰੁਕੂ ਅਤੇ ਸੱਜਦਾ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਮ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੈ, ਪਰ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਵੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਤਕਬੀਰਤੁਲ-ਇਹਰਾਮ ਵਿੱਚ ਇਮਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਹੋਣਾ ਵੀ ਨਮਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

3. **ਮੁਤਾਬਤਾ (متابعة)**: ਮਾਮੂਮ ਇਮਾਮ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਅਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਦੇਰੀ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁੰਨਤ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ।

4. **ਤਖੱਲੁਫ਼ (تخلُّف)**: ਜਦੋਂ ਮਾਮੂਮ ਇਮਾਮ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਮਾਮ ਰੁਕੂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਮੂਮ ਖੜਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਦ ਤੱਕ ਇਮਾਮ ਰੁਕੂ ਤੋਂ ਉੱਠੇ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰਾਮ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਜੇ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਬੁੱਢਾਪਾ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਹੋਵੇ।