مَنْ قَالَ حِينَ يَسْمَعُ النِّدَاءَ: اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ، وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ،…

مَنْ قَالَ حِينَ يَسْمَعُ النِّدَاءَ: اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ، وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِي وَعَدْتَهُ، حَلَّتْ لَهُ شَفَاعَتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هركس بعد از شنيدن اذان، اين دعا را بخواند: «اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ، وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِي وَعَدْتَهُ» شفاعت من در روز قیامت برای او حلال خواهد شد». ترجمهء دعا: پروردگارا، ای صاحب اين دعوت كامل (اذان) و نمازی كه هم اكنون برگزار می شود، به محمد صلى الله عليه وسلم وسيله (درجه ای است در بهشت) و فضيلت عنايت فرما و او را طبق وعده ات به مقام محمود (شفاعت) برسان

از جابِر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَنْ قَالَ حِينَ يَسْمَعُ النِّدَاءَ: اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ، وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِي وَعَدْتَهُ، حَلَّتْ لَهُ شَفَاعَتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هركس بعد از شنيدن اذان، اين دعا را بخواند: «اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ، وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ، وَابْعَثهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِي وَعَدْتَهُ» شفاعت من در روز قیامت برای او حلال خواهد شد». ترجمهء دعا: پروردگارا، ای صاحب اين دعوت كامل (اذان) و نمازی كه هم اكنون برگزار می شود، به محمد صلى الله عليه وسلم وسيله (درجه ای است در بهشت) و فضيلت عنايت فرما و او را طبق وعده ات به مقام محمود (شفاعت) برسان.

[صحیح] [بخاری روایت کرده]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم بیان می دارد هرکس هنگام فراغت مؤذن از اذان و پایان اذان این عبارات را بگوید: (اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ)، و این الفاظ اذان است که توسط آن برای عبادت الله و نماز فراخوانده می شود، (التَّامَّةِ) کامل، دعوت توحید و رسالت، (وَالصَّلاَةِ القَائِمَةِ) دایم که حالا برگذار می شود، (آتِ) و بدهید، (مُحَمَّدًا الوَسِيلَةَ) منزلت بلند در بهشت که هیچ کس شایستۀ آن نیست مگر او صلى الله عليه وسلم، (وَالفَضِيلَةَ) مرتبۀ زائده بر مراتب همه مخلوق (وَابْعَثْهُ) و برایش عطا فرمایید (مَقَامًا مَحْمُودًا) کسی که در آن مقام قرار دارد ستایش می شود؛ و آن شفاعت بزرگ در روز قیامت است، (الَّذِي وَعَدْتَهُ) به این فرموده ات: {عسى أن يبعثك ربك مقامًا محمودًا} تا که این مقام برای او صلى الله عليه وسلم باشد. پس هر کس این دعا را بخواند مستحق شده و بر او شفاعت پیامبر صلی الله علیه وسلم در روز قیامت واجب می شود.

فوائد الحديث

مشروعیت این بعد از فراغت تکرار اذان بعد از موذن، و کسی که اذان را نشنیده باشد؛ این دعا را نمی خواند.

فضیلت رسول الله صلی الله علیه وسلم، چون وسیله، فضیلت، مقام محمود، و شفاعت بزرگ هنگام حکم و فیصله میان مخلوق برای او داده شده است.

اثبات شفاعت رسول الله صلی الله علیه وسلم؛ بنابر قول اش که فرماید: "حلَّت له شفاعتي يوم القيامة"، (شفاعت من در روز قیامت برای او حلال خواهد شد).

شفاعت او صلی الله علیه وسلم برای صاحبان گناهان کبیره از امتش خواهد بود تا از دخول آنان به دوزخ جلوگیری شود، و یا کسانی که از امتش وارد دوزخ شده اند بیرون آورده شوند، و یا برای ورود به بهشت ​​بدون محاسبه، و یا بالا بردن درجات کسانی که وارد بهشت شده اند.

الطیبی می گوید: از اول آن تا گفتن "محمد رسول الله"، این ندای کامل است، و حَيْعَلَة نماز برگزار شده است در قول او (يُقيمون الصلاة)، و ممکن است مقصود از نماز، دعا باشد، و منظور از القائمة الدائمة کسی که مداومت و پابندی می نماید، بر این اساس، قول او "والصلاة القائمة" بیان ندای کامل است، و ممکن است مراد از نماز معهود و آنچه که برای آن ندا شده باشد، و این ظاهرتر است.

المهلب می گوید: در حدیث تشویق بر دعاء در اوقات نمازهاست؛ چون در این اوقات امید اجابت است.

التصنيفات

زندگی آخرت, اذان و اقامت