ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਸੁਭਾਨਅੱਲਾਹ! ਮੂਮਿਨ ਗੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਸੁਭਾਨਅੱਲਾਹ! ਮੂਮਿਨ ਗੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ: ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਨਬੀ ﷺ ਨੂੰ ਮਦੀਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਜੁਨੂਬ ਹੋ ਕੇ ਮਿਲੇ। ਉਹ ਤੁਰ ਕੇ ਜਾ ਕੇ ਗੁਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਗਏ। ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਏ ਤਾਂ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤੂੰ ਕਿੱਥੇ ਸੀ, ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ?" ਉਹ ਬੋਲੇ: "ਏ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ, ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਜੁਨੂਬ ਹੋ ਕੇ ਵੇਖ ਲਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹਿਆ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਬੈਠਾਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੈਂ ਗੁਸਲ ਕਰ ਲਵਾਂ।" ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਸੁਭਾਨਅੱਲਾਹ! ਮੂਮਿਨ ਗੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੂੰ ਮਦੀਨਾ ਦੇ ਕੁਝ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਮਿਲੇ। ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜੁਨੂਬ ਸਨ। ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਇਜ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠਣ ਜਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ, ਸੋ ਉਹ ਚੁੱਪਚਾਪ ਜਾ ਕੇ ਗੁਸਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ। ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤੂੰ ਕਿੱਥੇ ਗਿਆ ਸੀ?" ਉਸਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਜੁਨੂਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਬੈਠਣ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਨਬੀ ﷺ ਹੈਰਾਨ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: ਮੂਮਿਨ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਾਕ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ — ਚਾਹੇ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਜੀਵਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮਰ ਚੁੱਕਾ ਹੋਵੇ।

فوائد الحديث

ਜੁਨੂਬੀ ਹੋਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ, ਮੁਸਹਫ਼ ਛੂਹਣ ਅਤੇ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਜਾਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਾ ਰੋਕਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਜੁਨੂਬ ਵਿਅਕਤੀ ਗੰਦ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ।

ਮੂਮਿਨ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਾਕ ਹੈ — ਜੀਵਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮਰ ਚੁੱਕਾ।

ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਨੈਕੀ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਇਜ਼ਤ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੈਠਣਾ।

ਜਿਸੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਰੁਖਸਤੀ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗਣਾ ਚੰਗੇ ਅਦਬ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਹੈਰਾਨਗੀ ਵੇਲੇ ਕਹਿਣਾ: "ਸੁਭਾਨਅੱਲਾਹ"।

ਇੰਸਾਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਜਾਜ਼ ਹੈ ਜੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਲਾਭ ਜਾਂ ਮਸਲੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਹਾਇਤਾ ਹੋਵੇ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਹੇ ਲਈ ਸ਼ਰਮ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇ।

ਕਾਫ਼ਿਰ ਗੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਗੰਦਗੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਮਾਨ ਦੀ ਖ਼ਰਾਬੀ ਕਾਰਨ।

ਨਵਾਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਇਸ ਹਦੀਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਆਦਾਬ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਆਲਿਮ ਦੇਖੇ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਉਸ ਲਈ ਗਲਤ ਸਲਾਹ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਹੀ ਰਾਹ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਹੁਕਮ ਬਿਆਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਲਾਹ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ।

التصنيفات

Removing Impurities, Ritual Bath