إعدادات العرض
ਬਨੂ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਰਹਨੁਮਾਈ ਨਬੀਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਨਬੀ ਵਿਅਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਦੂਜਾ ਨਬੀ ਆ ਜਾਂਦਾ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਬੀ…
ਬਨੂ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਰਹਨੁਮਾਈ ਨਬੀਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਨਬੀ ਵਿਅਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਦੂਜਾ ਨਬੀ ਆ ਜਾਂਦਾ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ।ਹਾਂ, ਖਲੀਫਾ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੋਣਗੇ।
ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਹਾਜ਼ਿਮ ਰਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ: "ਮੈਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤਕ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੂ ਦੀ ਮਹਫਿਲ ਵਿਚ ਬੈਠਿਆ। ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਦੀ ਇਹ ਹਦੀਸ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਸੁਣਿਆ: "ਬਨੂ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਰਹਨੁਮਾਈ ਨਬੀਆਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਨਬੀ ਵਿਅਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਦੂਜਾ ਨਬੀ ਆ ਜਾਂਦਾ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ।ਹਾਂ, ਖਲੀਫਾ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੋਣਗੇ।"» ਸਹਾਬਿਆਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤਾਂ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹੋ?"ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:"ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਸ ਦੀ ਬੈਅਤ (ਨੇਤ੍ਰਤਵ ਦੀ ਮੰਜ਼ੂਰੀ) ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਓ,ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਕੇ ਆਏ ਹਨ।"
الترجمة
العربية বাংলা Bosanski English Español فارسی Français Bahasa Indonesia Русский Tagalog Türkçe اردو 中文 हिन्दी Tiếng Việt සිංහල ئۇيغۇرچە Hausa Kurdî Português தமிழ் Kiswahili অসমীয়া ગુજરાતી Nederlands മലയാളം Română Magyar ქართული Moore ಕನ್ನಡ Svenska Македонски ไทย తెలుగు Українська मराठी دری አማርኛ Malagasy ភាសាខ្មែរالشرح
ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਨੀ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਨਬੀ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਹਾਕਮ ਆਪਣੀ ਰਾਯਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਾਦ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ, ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਨਬੀ ਭੇਜਦਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਸਿੱਧੇ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ। ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਜੋ ਉਹੀ ਕਰੇ ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਨਬੀ ਕੀਤਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਖਲੀਫਾ ਹੋਣਗੇ, ਉਹ ਘਣੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਆਪਸੀ ਝਗੜੇ ਤੇ ਇਖਤਿਲਾਫ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ। ਸਹਾਬਿਆਂ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮ ਨੇ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤਾਂ ਫਿਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹੋ?" ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਖਲੀਫਾ ਦੀ ਬੈਅਤ (ਨੇਤ੍ਰਤਵ ਦੀ ਮੰਜ਼ੂਰੀ) ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਬੈਅਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਬੈਅਤ ਦਰੁਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਕਰਨੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਦੂਜੇ ਦੀ ਬੈਅਤ ਗਲਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਾਸਤੇ ਨੇਤ੍ਰਤਵ ਮੰਗਣਾ ਹਰਾਮ ਹੈ।ਤੁਸੀਂ (ਹਾਕਮਾਂ ਨੂੰ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੱਕ ਦਿਓ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮੰਨੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਜੇਹੀ ਚਾਲ ਚਲੋ ਜੋ ਨਾਫਰਮਾਨੀ ਨਾ ਹੋਵੇ।ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਤੂਤਾਂ ਬਾਰੇ ਹਿਸਾਬ ਲਵੇਗਾ ਜੋ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।"فوائد الحديث
ਬੇਸ਼ਕ ਰਾਯਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਨਬੀ ਜਾਂ ਖਲੀਫਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਭਾਲ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ ਤੇ ਚਲਾਏ।
ਬੇਸ਼ਕ ਸਾਡੇ ਨਬੀ ਮੁਹੰਮਦ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਬੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ।
ਉਸ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਸ਼ਰੀਅਤ ਮੁਤਾਬਕ ਕਾਇਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੋਵੇ।
ਇੱਕੇ ਸਮੇਂ ਦੋ ਖਲੀਫਿਆਂ ਦੀ ਬੈਅਤ ਕਰਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਮਾਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਰਾਯਤ ਬਾਰੇ ਹਿਸਾਬ ਲਵੇਗਾ।
ਇਬਨ ਹਜਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਧਰਮ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਬੀ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਨੇ ਸਲਤਨਤ ਵਾਲੇ ਦਾ ਹੱਕ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਧਰਮ ਦੀ ਬੁਲੰਦੀ ਅਤੇ ਫਿਤਨੇ ਤੇ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਹੱਕ ਮੰਗਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਹ ਹੱਕ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵਾਅਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦਾ ਹੱਕ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਖ਼ਿਰਤ ਵਿੱਚ।
ਇਹ ਉਸਦੀ ਨਬੂਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾ ਸੱਲਮ ਕਿ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਖਲੀਫਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਗਈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਉਮਮਤ ਲਈ ਸੁਧਾਰਕ ਸਨ ਤੇ ਕੁਝ ਮਾੜੇ।