فوائد الحديث

از دست دادن ظرفیت (اهلیت) انسان یا به سبب خواب است که او را از بیدار شدن برای انجام وظایف خود باز می دارد، و یا به علت سن و سال کم و کودکی که باعث از دست دادن ظرفیت (اهلیت) می شود، یا به دلیل جنون که عملکرد ذهنی او را مختل نموده، و یا چیزی که به او ملحق می شود، مانند مستی (نشه)، پس هر که فاقد تمییز و تصور درست باشد، این سه اسباب اهلیت از او منتفی می شود؛ پس الله تبارک و تعالی با عدل، بردباری، سخاوت و کرم خود او را از هرگونه تجاوز و کوتاهی که در حق الله متعال محاسبه نمی کند.

ننوشتن گناهان برای آنان، منافاتی با تأیید برخی از احکام دنیوی بر آنان ندارد؛ مانند دیوانه اگر قتل نماید، قصاص و کفاره بالای او نمی باشد، اما سرپرست او باید دیه پرداخت کند.

بلوغ سه علامت دارد: بیرون آمدن منی، توسط احتلام و یا غیر آن، روییدن موی شرمگاه، و یا با تمام شدن پانزده سالگی، و برای زن مورد چهارم افزوده می شود: که همانا حیض است.

السبکی گفت: الصبی پسر خردسال است، و دیگران گفته اند: کودک در شکم مادرش را جنین می نامند، و هرگاه به دنیا بیاید صبی - پسر خردسال- می باشد، و هر گاه از شیر گرفته - جدا- شود تا هفت سالگی غلام یا کودک نامیده می شود، بعد از آن یافع - جوان- نامیده می شود تا سن پانزده سالگی، و در این مرحلۀ اخیر تسمیۀ خردسال از او قطع می شود، این سخن سیوطی است.