जब कुनै व्यक्तिको मृत्यु हुन्छ, उसको कर्म तीन बाहेक बन्द हुन्छ: सदकह जारिया (निरन्तर दान), फाइदा पुर्‍याउने ज्ञान…

जब कुनै व्यक्तिको मृत्यु हुन्छ, उसको कर्म तीन बाहेक बन्द हुन्छ: सदकह जारिया (निरन्तर दान), फाइदा पुर्‍याउने ज्ञान वा उसको लागि दुआ (प्रार्थना) गर्ने असल (धर्मी) सन्तान ।”

अबू-हुरैरह (रजियल्लाहु अन्हु) ले वर्णन गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नु भयो : "जब कुनै व्यक्तिको मृत्यु हुन्छ, उसको कर्म तीन बाहेक बन्द हुन्छ: सदकह जारिया (निरन्तर दान), फाइदा पुर्‍याउने ज्ञान वा उसको लागि दुआ (प्रार्थना) गर्ने असल (धर्मी) सन्तान ।”

[सही] [मुस्लिमले वर्णन गरेका छन्]

الشرح

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभयो, मृत व्यक्तिको कर्म उसको मृत्यु संगै समाप्त हुन्छ, त्यसैले उसले मृत्युपछि यी तीन चीजहरू बाहेक अरुमा पुण्य प्राप्त गर्नेछैन; किनभने यो उसको कारणले भएको थियो: पहिलो: दान (सदका जारियह) जसको पुण्य बिना कुनै अवरोध निरन्तर प्राप्त भइरहेको हुन्छ, जस्तै: वक्फ (अल्लाहको खातिर सदाको लागि दान गरिएको), मस्जिद निर्माण, इनार खन्नु आदि । दोस्रो: ज्ञान जसले मानिसहरूलाई फाइदा पुर्‍याउँछ, जस्तै ज्ञानका पुस्तकहरू लेख्ने वा विद्यार्थीलाई सिकाउने र उसको मृत्युपछि त्यो विद्यार्थीले यो ज्ञान फैलाउँछ । तेस्रो: एक मुमिन र धर्मी बच्चा, जसले आफ्ना आमाबाबुको लागि दुआ (प्रार्थना) गर्दछ ।

فوائد الحديث

मानिसले मृत्युपछि प्राप्त गर्ने पुण्य : सदकह जारिया (दान), लाभकारी ज्ञान र दुआ (प्रार्थना) हो भन्ने कुरामा विद्वानहरूको सर्वसम्मत रहेको छ । अन्य हदीसहरूमा : हज पनि उल्लेख गरिएको छ ।

यस हदीसमा तीनकुराहरु उल्लेख गरिएको छ; किनभने यी कुराहरू भलाइका आधारहरू हुन् र धेरैजसो असल मानिसहरूको चाहना हुन् ।

यसमा हरेक उपयोगी ज्ञानहरू समावेश छन्, तर यसको शीर्ष र शिखरमा शरिया ज्ञान र यसलाई समर्थन गर्ने ज्ञानहरू छन् ।

यी तीनमध्ये ज्ञान सबैभन्दा लाभदायक छ; किनभने ज्ञानले सिक्ने व्यक्तिलाई फाइदा पुर्‍याउँछ, यसमा शरियाको संरक्षण समावेश छ, यसले आम जनतालाई फाइदा पुर्‍याउँछ र यो अझ व्यापक र सामान्य छ, किनभने यसले जीवित हुँदा र मृत्युपछि दुवै अवस्थामा फाइदा पुर्‍याउँछ ।

आफ्नो सन्तानलाई असल बनाउन प्रोत्साहन; किनभने तिनीहरूले आफ्नो आमाबुवालाई पछिको जीवनमा फाइदा पुर्‍याउने छन्, जस्तैः उनीहरुको लागि दुआ (प्रार्थना) गर्नु ।

आमाबुवाको मृत्युपछि उनीहरूसँग राम्रो व्यवहार गर्ने प्रोत्साहन र यो पनि एक प्रकारको पुण्य हो जसबाट बच्चा लाभान्वित हुन्छ ।

सन्तान बाहेक अरूले पनि दुआ गर्छ भने मृतकलाई फाइदा गर्छ, तर सन्तानलाई किन उल्लेख गरिएको छ भने ऊ आफैं मृत्यु नहुन्जेल आमाबुवाको लागि दुआ गरिरहेको हुन्छ ।

التصنيفات

वक्फ, दुआका सद्गुणहरू, Doing Good Deeds on behalf of the Deceased and Gifting them the Reward, Merit and Significance of Knowledge