ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ

ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ

"ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ :" "ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ ਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ: 'ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਅਤੇ ਵੇਖ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।' ਜਿਬਰਾਈਲ (ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ) ਨੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਅਰਜ ਕੀਤਾ:'ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ! ਜਿਸ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ, ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।' ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਅਤੇ ਤਕਲੀਫਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ: 'ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵੇਖ।' ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੜ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਹੁਣ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: 'ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ! ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਨ ਹੋ ਸਕੇ।' ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ:'ਹੁਣ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖ ਅਤੇ ਵੇਖ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਕੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।' ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ (ਅੱਗ) ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: 'ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ! ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।' ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਹਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਲਾਲਚਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ: 'ਮੁੜ ਜਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ।' ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਲਾਲਚਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: 'ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ! ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਸਭ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣਗੇ।'"

[حسن] [رواه أبو داود والترمذي والنسائي]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ ਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ: "ਜਾ ਕੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਵੇਖ।" ਤਾਂ ਉਹ ਗਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ... ਤਾਂ ਜਿਬਰਾਈਲ ਨੇ ਅਰਜ ਕੀਤਾ: "ਏ ਮੇਰੇ ਰੱਬ! ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ, ਕੋਈ ਵੀ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨੇਮਤਾਂ, ਇਜ਼ਤਾਂ ਅਤੇ ਭਲਾਈਆਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਜਰੂਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਲ ਵੀ ਕਰੇਗਾ।" ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਤਕਲੀਫਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰ ਦਿੱਤਾ — ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਮਨਾਅ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਜੋ ਕੋਈ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਪਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵ ਜੱਲ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਇਆ: "ਏ ਜਿਬਰਾਈਲ! ਜਾ ਕੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵੇਖ, ਜਦ ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਤਕਲੀਫਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।" ਤਾਂ ਜਿਬਰਾਈਲ ਗਏ ਅਤੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ, ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਅਰਜ ਕੀਤਾ: "ਏ ਮੇਰੇ ਰੱਬ! ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ, ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਰਾਸਤਾ ਤਕਲੀਫਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।" ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਏ ਜਿਬਰਾਈਲ! ਜਾ ਕੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖ।"ਤਾਂ ਉਹ ਗਏ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਫਿਰ ਜਿਬਰਾਈਲ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਅਰਜ ਕੀਤਾ: "ਏ ਮੇਰੇ ਰੱਬ! ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ, ਜੋ ਵੀ ਦੋਜ਼ਖ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਅਜ਼ਾਬ, ਤਕਲੀਫਾਂ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣੇਗਾ, ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਇਸ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਪੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਜ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਭੱਜੇਗਾ।" ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵ ਜੱਲ ਨੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਖਾਹਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਲਜ਼ਤਾਂ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰ ਦਿੱਤਾ,ਅਤੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਏ ਜਿਬਰਾਈਲ! ਹੁਣ ਜਾ ਕੇ ਮੁੜ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖ।" ਜਿਬਰਾਈਲ ਗਏ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ, ਫਿਰ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਅਰਜ ਕੀਤਾ: "ਏ ਮੇਰੇ ਰੱਬ! ਤੇਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੀ ਕਸਮ, ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਹੈ, ਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਹੌਸਲਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਜੋ ਖਾਹਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਲਜ਼ਤਾਂ ਹਨ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਪੱਕੀਆਂ ਹਨ।"

فوائد الحديث

(ਅੰਤਰਗਤ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਇਮਾਨ)

ਅਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਵਲੋਂ ਆਏ ਹਰ ਹਕ ਦੀ ਅਤੇ ਗੈਬ 'ਤੇ ਇਮਾਨ ਲਿਆਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭਰ ਕਰਨ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹੀ ਜਨਤ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲਾ ਰਾਸਤਾ ਹੈ।

ਹਰਾਮ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਅਹਮੀਆਤ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਰਕ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਰਾਸਤਾ ਹੈ।

ਜਨਤ ਨੂੰ ਮੁਸੀਬਤਾਂ (ਮੁਕਾਰਹ) ਨਾਲ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ (ਸ਼ਹਵਾਤ) ਨਾਲ ਘੇਰ ਦੇਣਾ, ਦੁਨਿਆਵੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।

ਜਨਤ ਦਾ ਰਾਸਤਾ ਔਖਾ ਅਤੇ ਕਠਿਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਬਰ, ਤਕਲੀਫ ਅਤੇ ਇਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਦੋਜ਼ਖ ਦਾ ਰਾਸਤਾ ਦੁਨੀਆਵੀ ਲੁਤਫਾਂ ਅਤੇ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

التصنيفات

Belief in the Last Day, Descriptions of Paradise and Hell