ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਅਚਾਨਕ ਪੈ ਗਈ ਨਿਗਾਹ (ਨਾਜਾਇਜ਼ ਨਜ਼ਰ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੁਕਮ…

ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਅਚਾਨਕ ਪੈ ਗਈ ਨਿਗਾਹ (ਨਾਜਾਇਜ਼ ਨਜ਼ਰ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ

ਜਰੀਰ ਬਿਨ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਅਚਾਨਕ ਪੈ ਗਈ ਨਿਗਾਹ (ਨਾਜਾਇਜ਼ ਨਜ਼ਰ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਨਿਗਾਹ ਹਟਾ ਲਿਆ ਕਰਾਂ।

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

ਜਰੀਰ ਬਿਨ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ **ਕਿਸੇ ਅਜਨਬੀ ਔਰਤ ਵੱਲ ਅਚਾਨਕ ਨਿਗਾਹ ਪੈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?** ਤਾਂ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ **ਜਦੋਂ ਅਜਿਹੀ ਨਿਗਾਹ ਪੈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਫੇਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇ**, ਅਤੇ **ਇਸ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਗੁਨਾਹ ਨਹੀਂ**।

فوائد الحديث

ਨਜ਼ਰ ਨੀਵੀਂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਤਰਗੀਬ (ਹੌਂਸਲਾ ਅਫਜ਼ਾਈ) ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਨਿਗਾਹ ਅਚਾਨਕ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਨੀਯਤ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹਰਾਮ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਵਾਜ਼ਿਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਿਗਾਹ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲ ਕਰਨਾ ਹਰਾਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਗੱਲ ਸਹਾਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਬੂਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਰੀਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਜੇ ਨਿਗਾਹ ਬਿਨਾ ਇਰਾਦੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਵੱਲ ਪੈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕੀ ਉਸਦਾ ਹਲ ਉਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਵੇਂ ਜੋ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਨਿਗਾਹ ਕਰਦਾ ਹੈ?

ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਅਤ ਨੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲ ਨਿਗਾਹ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹਰਾਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਵੀ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰਤੀ ਦੋਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਸਹਾਬਾ ਕਰਾਮ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮਸਲੇ 'ਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਸਿੱਧਾ ਨਬੀ ﷺ ਕੋਲ ਜਾਂ ਕੇ ਪੁੱਛਦੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਇਮਾਮਾਂ, ਉਲਾਮਾ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕਾਂ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ੱਕਾਂ ਦੂਰ ਕਰਵਾਏਂ। ਇਹੀ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਕ਼ਹੀ ਹੱਲ ਪਾਉਣ ਦਾ।

التصنيفات

Purification of Souls